समर्पण

वाड्याच्या भिंतीवर शेणाच्या गौर्या थापत असताना आलेल्या घोड्याच्या खिंकाळण्याचा आवाज ऐकून तिने त्या दिशेने मान वळवून पाहिलं. दूरवरून वाड्याच्या दिशेने येणार्या घोड्यावर बसलेल्या पुरूषाची आकृती तिला परिचित वाटत होती.
एका विधवा स्त्रिने परपुरूषाकडे निर्लज्जासारखं पाहणं बरं नव्हे असं वाटून तिने तिची नजर घोड्यावरून हटवली आणि ती पुन्हा एकदा तिच्या गौर्या थापण्याच्या कामात व्यस्त झाली. घोडा जसजसा वाड्याच्या अधिक जवळ येऊ लागला तशी ती अधिकच सावध झाली.
नदीवर धुण्याला गेलेल्या बायांना घोडेस्वारांनी पळवल्याच्या अनेक घटना तिने ऐकल्या होत्या. आता तिच्या सोबतही तेच घडेल की काय असं वाटून ती घाबरली. मनोमन देवाची प्रार्थना करत ती थरथरत्या हाताने गौर्या थापत राहिली.
वाड्याच्या समोर येऊन घोडा थांबला. घोड्यावरून उतरलेला पुरूष घोडा बांधून तिच्या दिशेने चालत येतोय असं तिला जाणवलं. तिचं हृदय जोरजोरात धडधडत होतं. वेळ आलीच तर ती त्याच्याशी लढायला तयार होती. कालच धार लावून आणलेल्या त्या विळ्यावर तिची नजर होती.
तिने शेवटची गौरी भिंतीवर थांपली आणि मान वळवून त्या पुरूषाकडे पाहिलं. काही क्षणासाठी वाटलं तिला भासच होतोय. समोरून तिचा मृत्यू पावलेल्या पती चालत येतोय, हे पाहिल्यानंतर कोणालाही तसं वाटणं सहाजिकच आहे.
” जानकी? ” त्याने अविश्वासाने हाक मारली. त्याच्या स्वरात आश्चर्य होतं.
तो खरच त्या ठिकाणी आलाय, तिला भास होत नाही हे कळल्यानंतर ती तशीच शेणाने बरबटलेला हात घेऊन त्याच्या दिशेने पळाली. ती मान खाली घालूनच पळत होती. त्याच्या नजरेला नजर देऊन बघायचं तिचं धाडस होत नव्हतं. कदाचित त्याच्याकडे बघितलं तर तो नाहीसा होईल अशी विचित्र भीती तिला वाटत होती.

ती त्याच्यापासून काही पावलावर येऊन थांबली. हळूच मान वर करत त्याला पाहिलं. तेच रूप, तेच पैलवानी शरीर, तोच हसरा चेहरा, त्याच झुपकेदार मिश्या. तो तिचा नवरा होता, तो तिचा धनी होता. काही महिन्यापूर्वी युद्धात मृत्युमुखी पडला अशी बातमी आली होती, पण तो तर सहीसलामत तिच्यासमोर उभा होता.
त्याला पाहताच तिच्या घशात दाटून आलं. डोळ्यातून आसवे वाहू लागली आणि चेहर्यावरती हसू उमटलं. तिला जाऊन त्याला मिठी घ्यायचं होतं पण ती तशीच स्तब्ध होऊन त्याच्याकडे रडत-रडत व हसत-हसत पाहत होती.
एकाच वेळी तिच्या मनात अनेक भावना दाटून आल्या होत्या. तिचं मन गलबलून गेलं होतं. लग्ना अगोदर तिचं आयुष्य खडतर होतं. लग्न झाल्यानंतर तिच्या धन्याने तिला सुखाचे दिवस दाखवले, पण तिच्या पतिच्या मृत्यूनंतर पुन्हा एकदा त्याच खडतर आयुष्याची सुरूवात झाली होती.
तिने आयुष्यात जे काही सुख अनुभवलं होतं, ते फक्त तिच्या पतीसोबत आणि पतिच्या सहवासात असतानाच. तिच्या आयुष्यात जे काही आनंदाचे क्षण होते त्या सर्व आनंदी क्षणांना फक्त तोच कारणीभूत होता. त्याच्या मृत्यूनंतर तिचं आयुष्य बेरंग झालं होतं.
पतिच्या मृत्यूनंतर सासूने लगेच तिचा छळ करायला सुरूवात केली. अगोदरच पांढर्या पायाची म्हणून ती तिला हिणवत होती. ती जेव्हापासून त्या घरात आली तेव्हापासून त्यांच्या घराची दुर्दशा सुरू झाली असं तिच्या सासूची ठाम मत होतं. त्यात भर म्हणून तिने अजून त्यांच्या घराला वारस दिला नव्हता.

त्यामुळे पतिच्या मृत्यूनंतर ती फक्त घरातील बिना पगाराची दासी झाली होती. दिवसभर राब राब राबायचं, ते देतील ते खायचं आणि वाड्यातील कुठल्यातरी कोपर्यात झोपायचं. ते सारंकाही ती सहन करत होती. सुखाचे दिवस येतील म्हणून नव्हे, तर मृत्यू येईल आणि तिला तिच्या धनीकडे घेऊन जाईल अशी खोटी आशा तिने मनात बाळगली होती.

मात्र ज्यावेळी तिने तिच्या जिवंत असलेल्या धनीला प्रत्यक्षात समोर पाहिलं त्यावेळी तिच्या मनाची अवस्था फारच विचित्र झाली होती. ती पळत माघारी गेली. तिने तिचे शेणाचे हात पाण्याने राख लावून खसखस धुतले.

” थांबा आं बाहीरच, मी ताट करून आनती ” ती रडत रडत हसर्या चेहर्याने बोलली. आणि पळतच वाड्यात निघून गेली.
तिचा नवरा वाड्याच्या दारात जाऊन उभारला. काही क्षणातच ती औक्षणाचं ताट घेऊन त्याच्यासमोर येऊन उभारली. जेव्हा ती परतून आली त्यावेळी तिच्या कपाळावर गडबडीत लावलेलं कुंकू होतं.
औक्षण करायच्या अगोदर तिने नवर्याला पाय धुण्यासाठी राजंनातील थंडगार पाणी दिलं. नवर्याने त्याचे अवजड कपडे बाजूला काढून ठेवले. तो आता फक्त सदरा आणि पायजम्यावर होता. पायजमा वर करत त्याने त्याचे पाय धुतले. मग हात व चेहरा पाण्याने स्वच्छ धुऊन काढले.
तिने लगेच नवर्‍याच्या हातात सुती कापड दिले आणि ती ताट घेऊन त्याच्या समोर तशीच उभी राहिली. नवर्याने कापडाने ओलं अंग पुसून काढलं आणि तिच्याकडे पाहिलं. तिच्या डोळ्यातून अजूनही अश्रूंच्या धारा वाहत होत्या.
त्याला बोलायचं होतं. तिचं सांत्वन करायचं होतं, पण काय बोलावं? तिचं सांत्वन कसं करावं हे त्याला सुचत नव्हतं. तो मृत्यू पावला होता असे गृहीत धरून इतक्या दिवस ती विधवेचे जीवन जगत होती आणि आता तिचा पती समोर उभा राहिल्यानंतर तिची काय अवस्था झाली असेल याची त्याला कल्पनाही करवत नव्हती.
तो तिच्यासमोर जाऊन उभारला. तिने रडत रडत थरथरत्या हाताने त्याला ओल्या कुंकवाचा नाम ओढला. नंतर दिव्यावर सुपारी आणि सोन्याचा छोटूशा मनी तापवून त्याच्या चेहर्याभोवती फिरवला आणि शेवटी ताट फिरवत औक्षण केलं. सरतेशेवटी वाळल्या भाकरीचे तुकडे त्याच्या भोवती फिरवत वाड्याच्या बाहेर फेकून दिले आणि त्याला आत यायला मार्ग मोकळा झाला.
ती औक्षणाचं ताट घेऊन त्याच्याकडे बघत थरथरत्या शरीराने काही पाऊले दुरच उभी होती. खरं तर तिला त्याच्या जवळ जायचं होतं. त्याला स्पर्शुन त्याच्या मिठीत मनसोक्त रडायचं होतं.
” जानकी…” तो तिच्या जवळ सरकला. तिचा एक हात हातात घेतला. तो काहीतरी बोलणार होता… पण त्या अगोदरच तिने ते ताट बाजूला ठेवलं आणि त्याला मिठी मारली.

तिचं शरीर त्याच्या प्रचंड देहापुढे इवलुसं वाटत होतं. तिने दोन्ही हात त्याच्याभोवती घट्ट आवळले व त्याच्या छातीत डोकं घालून रडायला सुरूवात केली. मधून मधून ती काहीतरी बोलायचा प्रयत्न करत होती पण डोळ्यातून वाहणारे अश्रू, आनंद झाल्याने चेहर्यावर उमटू पाहणारं हसू, या सगळ्यामुळे तिच्या तोंडून शब्दच बाहेर पडत नव्हता.
तो त्याचे विशाल बाहू तिच्याभोवती आवळून उभा होता. सातत्याने तिच्या डोक्यावरून सांत्वन पूर्वक हात फिरवत होता. तिला मनमोकळं रडू देत होता. त्याच्या केवळ स्पर्शाने तिला आधार मिळाला होता. त्याचं अस्तित्व तिच्या सुखासाठी कारणीभूत ठरलं होतं.
काही महिन्यापूर्वी जेव्हा त्याच्या मृत्यूची बातमी तिला पहिल्यांदा कळाली तेव्हा तिच्या हृदयात प्रचंड मोठी कळ उठली, दातावर दात घट्ट बसले आणि ती शेवटी बेशुद्ध झाली. आताही अतीसुखाने तिचे डोळे सातत्याने वहात होते. हृदय जोरजोरात धडधडत होते आणि त्याच्या स्पर्शाने तिच्या मरून गेलेल्या भावना पुन्हा एकदा जाग्या होऊ लागल्या होत्या.
इतक्या दिवस तिचं जीवन एका वाळवंटासारखं झालं होतं आणि तो आता पाऊस बनून आला होता. त्याचं अस्तित्व ही एक सतंतधार बरसात होती आणि त्या बरसातीमुळे तिच्या आयुष्याला सुखाची हिरवी पालवी फुटू लागली होती. सुखाच्या पालवी बरोबरच तिच्या इतके दिवस मरून गेलेल्या इच्छा आता डोकं वर काढू लागल्या.
त्याने तिला नेहमीच समजून घेतलं होतं. तिच्या मताची कदर केली होती. तिला तिच्या इच्छेविरूद्ध कधीच वागायला लावलं नव्हतं. तिच्या संपूर्ण आयुष्यात तिला माणूस म्हणून योग्य ती वागणूक देणारा तोच एकमेव व्यक्ती होता. त्यामुळेच की काय तिने तिचं सर्वस्व स्वखुशीने त्याला अर् पण केलं होतं. त्याचं सुख तिच्यासाठी सारं काही होतं.
त्याला स्पर्श करताना आता तिला स्वतःची इच्छा पूर्ण करून घेण्याची ओढ लागली होती. लग्न झाल्यानंतर सुरूवातिच्या दिवसात वारंवार अनुभवलेलं शरीरसुख पुन्हा एकदा अनुभवण्याची आस लागली होती.

तेव्हाच त्याच्या पायजम्यातून तिला काही तरी तिला टोचत असल्यासारखं जाणवलं. सुरूवातीला तिने त्याकडे दुर्लक्ष केलं पण हळूहळू त्याचा आकार वाढत चालला होता. जेव्हा तिला ते काय आहे हे समजलं त्यावेळी ती त्याच्यापासून झटकन बाजूला झाली आणि मान खाली झुकवून चेहर्यावर ओंजळ आणत लाजली.
तिच्या डोळ्यातून येणारे अश्रू आता थांबले होते. चेहर्यावर लाजून आता वेगळीचच लाली आली होती.
” वाड्यावरची समंदी माणसं कुठं गेल्याती? “
” सुगीचं दिस हायतं ना, दिस उगवायलाच समंदी रानात जात्यात, कडूसं पडोसतर कुणीबी नसतंय वाड्यावर ” ती पहिल्यांदाच त्याच्याशी बोलत होती. अजूनही तिची नजर त्याच्या पायाशी खिळली होती.
” मग आ पण दोघंच हाय म्हण की…! ” तो हसत म्हणाला आणि तिच्या जवळ आला.
त्याचा स्पर्श होणार या कल्पनेने ती मोहरून गेली. तिने तिच्या चेहर्यावर असलेला हात अधिकच घट्ट केला. आणि मान खाली घालून तशीच उभा राहिली. त्याने जवळ येत एक हात तिच्या मांडीखाली व दुसरा पाटीखाली घालत तिला उचलून घेतलं.
त्याने काही पावले चालते पलंग असलेल्या खोलीत प्रवेश केला. त्या पलंगावर तिला ठेवलं आणि माघारी जात खोलीची कडी आतून लावून घेतली. तो परत पलंगाकडे चालत येताना तिच्याकडे टक लावून पाहत होता. तिने छातीजवळ पाय आणले होते आणि त्यात मान घालून ती बसली होती.
तिच्या चेहर्यावर उमटणारं हसू, त्याच्या स्पर्शाच्या आतुरतेनं थरथरणारं शरीर, हृदयाची वाढलेली धडधड सारं काही ते लपवायचा प्रयत्न करत होती. त्याने त्याचा सदरा काढून पलंगावर ठेवला आणि तो तिच्या शेजारी येऊन बसला.
गुढयावरचे हात बाजूला काढले आणि तिचा चेहरा वर उचलत तिच्या डोळ्यात डोळे घालुन बघितलं. ती सुरूवातीला लाजली पण लगेच डोळ्याच्या कडांना आसवे जमा झाली.
” आता आलुय ना मी, किती रडशील! ” त्याने त्याचा एक हात तिच्या डोळ्यांवर फिरवला.

” न्हाय रडणार आता…” ती गहिवरल्या स्वराने बोलली आणि पुन्हा एकदा मोठमोठ्याने रडु लागली. जे काही घडत होते ते सर्व काही तिच्यासाठी दैवी स्वप्न असल्यासारखं वाटत होतं.
त्याने तिला मिठीत घेतलं. तिच्या पाठीवर हात फिरवत तिला शांत होऊ दे.
ती शांत झाली तेव्हा त्याने तिला मिठीतून सोडवलं. तिचा चेहरा तळहातात धरत डोळ्यात डोळे घालून तो म्हणाला…
” मला लय आठवण येत हुती तुझी.‌”
ती लाजून लाल झाली.
त्याने तिला उचलुन स्वतःच्या मांडीवर घेतलं आणि तो पलंगावर आत सरला. त्याने तिच्या लुगड्याचा पदर हातात घेत ते सोडायला सुरूवात केली. ती थरथरत्या शरीराने उत्सुक होऊन पुढे येणार्या क्षणांची आतुरतेने वाट पाहत होती.
त्याने तिचं लुगडं बाजूला केलं आणि तिला घट्ट मिठी मारली. त्याच्या शरीराचा स्पर्श तिच्या सर्वांगावर होत होता. त्याचे हात तिच्या पाठीवरून फिरत खाली गेले. त्याच्या स्पर्शामुळे बेभान होऊन तिने मान वर करत उसासे सोडायला सुरूवात केली.
त्याने एका हाताने तिच्या चोळीची गाठ सोडली आणि तिचे उरोज त्याच्या तोंडापुढे मोकळे झाले. ती आता त्याच्या शरीरावर वेलीसारखी लगडली होती. तिचे दोन्ही पाय त्याच्या पाठीमागे आवळले होते आणि हात त्याच्या डोक्यवर आधारासाठी स्थिरावले होते.
त्याने त्याचे दोन्ही हात समोर आणत तिच्या उरोजांना हळुवारपणे दाबत चोखायला सुरूवात केली. तिने तिच्या तोंडून कोणताच आवाज निघणार नाही याची काळजी घ्यायचा प्रयत्न केला. मात्र इतक्या दिवसानंतर तिच्या पतीचा तो परिचित स्पर्श अनुभवत असताना घशातून बाहेर पडणारे हुंकार आणि तोंडावाटे निघाणार्या अस्फुट किंकाळ्या आडवणं तिला जमलं नाही.
त्या शारीरिक स्पर्शाने तिच्या मनात सुखाची लाट उसळत होती पण त्याबरोबरच इतरही अनेक गोष्टी त्या सुखासाठी कारणीभूत होत्या. इतक्या दिवसानंतर तिच्या शरीराची भूक भागत होती पण त्यात भर म्हणून तिचा पती मृत्यू पावलेला नाही, तो जिवंत आहे हे तिला समजलं होतं.

सरते शेवटी तिने स्वतःला नियंत्रित करण्याचा प्रयत्न सोडून दिला आणि त्याच्या स्पर्शाने तोंडातून निघणारे स्वरांना मोकळीक दिली. तो तिच्या उरोजांना बराच वेळ चोखत राहिला आणि ती त्याच्याशी समरस होऊन प्रतिसाद देत राहिली.
नंतर हळूच त्याने तिला खाली बसवलं. त्याचा पायजमा निघालेला होता. त्याने तो कधी काढला हे तिला कळलंही नाही. त्याने एक हात तिच्या मांड्याच्यामध्ये नेत त्याचं बोट आत सारलं आणि तिने लाजून त्याच्या छातीत तोंड घालत पुन्हा एकदा मोठा उसासा सोडला.
प्रचंड उत्तेजनामुळे ओल्या चिंब झालेल्या तिच्या अवयवात ते बोट अलगदपणे शिरलं. त्याने तिचे पाय अधिकच विलग करत तिला त्याच्या मांडीवर बरोबरमध्ये आणलं. त्याच्या ताठरलेल्या अवयवाचं टोक आता तिच्या पाकळ्यांवरती अलगदपणे दाबलं जात होतं आणि त्या स्पर्शाने ती थरथरून निघत होती.
उत्साहाच्या भरात त्याने त्याची कठोरता एक जोराचा धक्का देत आत सारली आणि तिच्या तोंडून एक आर्त किंकाळी बाहेर पडली. ती वेदनेने भरलेली किंकाळी होती हे त्याला लगेच जाणवलं. तिने तिचा चेहरा त्याच्या छातीत अधिकच रूतवला आणि हात पाठीवर घट्ट रोवले.

तिचे नख त्याच्या पाठीत रूतून रक्ताचे थेंब निघाले पण त्याकडे त्याचं लक्ष नव्हतं. त्याचा अधीरपणा तिच्या वेदनेस कारणीभुत ठरला त्यामुळे त्याला स्वतःचा राग आला. तिने छातीत रूतवलेले तोंड त्याने बाहेर काढत तिच्या चेहर्याकडे पाहिले.

वेदनेने तिचा चेहरा पिळवटला होता. डोळ्यातून आसवे वाहात होती. ते आनंदाश्रू नव्हते. शरीराला झालेल्या त्रासामुळे वाहणारे अश्रू होते ते. तिला आणखी एकदा ओरडायचं होतं, पण तिने तिचे दात ओठावरती घट्ट दाबून धरले होते, त्यामुळे ओठातूनही रक्त आलं होतं.
पूर्वीही त्याला पूर्णपणे कधीच तिच्यात सामावून जाता आलं नाही हे त्याला माहिती होतं. त्याचा आकार तिच्यासाठी जास्त होता, तरीही मूर्खासारखं त्याने ती कृती केली होती. त्याला पश्चाताप होऊ लागला. तिला झालेल्या त्रासामुळे त्याची कामवासना उडून गेली आणि तो नरम होऊ लागला.

त्याच्या चेहर्यावर केविलवाणे भाव आले. हाताने तिच्या डोळ्यातून आलेले अश्रू त्याने पुसले. तिला काहीतरी बोलावं या हेतूने त्यानं तोंड उघडलं…
” तुम्ही नगा थांबु. ” चेहर्यावर बळजबरीने हसू आणत ती म्हणाली आणि त्याने काही बोलायच्या अगोदरच ती स्वतःच कमरेची वर-खाली हालचाल करू लागली.
खरं तर त्याला तिला दूर सारून तो प्रणय जागीच थांबवायचा होता. त्याला तिला वेदना द्यायच्या नव्हत्या पण जसजशी तिने वर खाली हालचाल करायला सुरूवात केली, त्याचा स्वतःवरचा ताबा सुटला.
तिची त्याच्यावर असणारी पकड आणि ज्या सहजतेने ती त्याच्या भोवती फिरत होती, त्याला पूर्णपणे सामावून घेत होती, ते सगळं अति होतं. आता अतीव सुखाने ओरडण्याची बारी त्याची होती. त्याचे डोळे आपोआप मिटले आणि तोंडातून मोठ मोठे हुंकार बाहेर पडू लागले. चेहर्यावरती परमसुखाचे भाव उमटले आणि तो सुखाच्या सागरात बुडून गेला.
तिला त्याची शारीरिक जवळीक हवीशी वाटायची. त्याच्या स्पर्शाने तिचं संपुर्ण अंग मोहरून जायचं. पोटात खड्डा पडल्यासारखं होऊन मांडीच्यामध्ये गुदगुल्या व्हायच्या. संपूर्ण शरीरातील रक्त उसळू लागायचं. कानाची पाळी, नाक, गाल सारं गरम आणि लालबुंद व्हायचं.
मात्र त्याच्या आकाराची तिला धास्ती वाटायची. त्याला आत सामावून घेताना तिला त्रास व्हायचा. आत्तासुद्धा तो सुखद हुंकार भरत असला तरी ती मात्र वर खाली करत त्याला स्वतःमध्ये सामावून घेण्याचा प्रयत्न करत असताना प्रचंड वेदना सहन करत होती.
मात्र जेव्हा तिने डोळे उघडून त्याच्या चेहर्‍याकडे बघितलं त्या वेळी तिला वेदना होत असूनही चेहर्यावरती हसू उमटलं. हळूहळू काही वेळ गेल्यानंतर तिला होणारी वेदना कमी झाली. तिला त्याच्या आकाराची सवय झाली आणि आता प्रत्येक हालचाली बरोबर ती अधिक अधिक उत्तेजित होऊ लागली.
त्याच्या तोंडून निघणार्या उसासांबरोबर आता तिचे हुंकारही त्यात मिसळले जाऊ लागले. त्याने तिला जवळ ओढत तिच्या उरोजात तोंड घातले आणि कमरेवर हात ठेवून तिची कंबर स्थिर करत स्वतःची कंबर वेगात वर खाली करायला सुरूवात केली.
त्याच्या वेगवान धक्क्यामुळे तिच्या तोंडून मोठ मोठ्या सुखद किंकाळ्या बाहेर पडू लागल्या आणि तो घशातून हुंकारू लागला. दोघांनी एकमेकाला घट्ट आवळलं होतं‌. इतक्या दिवसानंतर तिच्या पतीकडून ते सुख अनुभवताना तिने उत्तेजनाची परिसीमा गाठली. ती रत झाली. तिचा ओलावा त्याच्या संपूर्ण अवयवाभोवती अनुभवताना त्याला अधिकच जोश आला.
त्याने तिला उचलत पलंगावरती झोपवलं आणि तो तिच्यावरती आला. निसटलेला अवयव पुन्हा एकदा तिच्यावरती ठेवत जोरात धक्का मारत आत सारला. यावेळीही तिच्या तोंडून किंकाळी निघाली, पण ती वेदनेची नव्हती. अतीव सुखाची होती.
त्याने सुरूवात केली आणि एका पाठोपाठ एक धक्के देत राहिला. त्याच्या प्रत्येक हालचाली बरोबर तिच्या चेहर्यावर उमटणारे ग्लानीचे भाव, शरीराची होणारी हालचाल, वारंवार तिच्या थरथरणार्‍या मांड्या आणि तिच्या मांड्यांच्यामध्ये वाढत जाणारा ओलावा.
एकापाठोपाठ एक उत्तेजनाच्या परिसीमा गाठत ती वारंवार रत होत होती आणि त्या ओलाव्यांमध्ये हालचाल करत असताना तो ही त्याच्या उत्कर्षबिंदूच्या जवळ पोहोचू लागला होता.
त्याने एक जोराचा धक्का मारला. यावेळी तिने तिच्या मांड्या त्याच्याभोवती आवळल्या आणि त्याच्या कमरेत हात घालून त्याला जवळ ओढलं. तिच्या स्पर्शाने त्याचं स्वतःवरील उरलंसुरलं नियंत्रण संपलं आणि तो भरभरून वाहू लागला.
तो थरथरतं शरीर घेऊन तिच्यावरती कोसळला. दोघांचेही श्वास प्रचंड चढले होते. त्या वाड्याच्या खोलीतील उष्णतेने दोघांचे शरीर घामाने निथळून निघालं होतं पण त्यांना कशाचीच पर्वा नव्हती. इतक्या दिवसानंतर ते दोघे पहिल्यांदाच शरीराने जवळ आले होते.
…
समाप्त.