सकाळी मी उशीरा नऊ वाजता उठलो व आईला हाक मारली तर ती अजूनही उठलेली नव्हती. मला वाटले की आंघोळ वगैरे करून परत थोडी पडलेली असेल परंतु जाऊन पाहिले तर आई अंथरूणावरच पडलेली, छताकडे बघत एकदम नि: शब्द झालेली होती. मी जवळ जाऊन तिला तीन चार वेळा आवाज दिला परंतु तिने काही एकलेच नाही, शेवटी तिला जरा हालवले तेव्हा ती भानावर आली व माझ्याकडे पाहू लागली. मी तिला “काय झालं” असं विचारलं. त्यावर आई काहीच बोलली नाही. परत विचारल्यावर तिने बोलण्याचा प्रयत्न केला परंतु तिच्या घश्यातून आवाजच येत नव्हता.
ते पाहून मात्र मला तिच्या गंभीर स्थितीची कल्पना आली व मी घाबरून गेलो. कदाचित रात्री आईने काहीच न खाल्यामुळे तिची अशी अवस्था झालेली आहे असे मला वाटले. त्यानंतर मी तिला उठवले व काही तरी खाण्यास सांगितले. परंतु तिने खाण्यासही नकार दिला. मग मी स्वतःच थोडा चहा केला व गरम गरम चहा व बिस्कीटे तिला खावू घातली व त्यानंतर ती परत बेडवर पडली.
मी आता खूप घाबरलो होतो व लगेच आईच्या मोबाईलवरून मामाला फोन लावला. मामाने सर्व ऐकल्यानंतर आईला लगेच डॉक्टरांकडे न्यायला सांगितले. चहा बिस्कीटे खाल्यानंतर आईला जरा तरतरी आली होती व आता ती बोलू लागली होती. मग मी आईला दवाखान्यात जायचे आहे असे सांगितले. परंतु आता मी ठीक आहे असे सांगून ती टाळू लागली. परंतु मामाने सांगितल्यामुळे मी थोड्याच वेळात रिक्षा बोलावून आईला डॉक्टरांकडे घेऊन गेलो.
दवाखान्यात गेल्यावर तेथे बरीच गर्दी होती. मग मी आईला बाहेरून ज्यूस आणून पाजला व पाच दहा मिनिटांत आई एकदम नॉर्मल झाल्यासारखे वाटले. त्यावर ती बोलली, “विजय, चल मला आता बरे वाटत आहे, आ पण घरी जाऊ, आता डॉक्टरची काही आवश्यकता नाही.” मी विचार केला की आईला जरी आता बरे वाटत असले तरी घरी गेल्यावर परत काही झाले तर अडचण नको. आता दवाखान्यात आलेलो आहेच तर डॉक्टरांना दाखवूनच घेऊ असे ठरविले व आईची कशीबशी समजूत घातली.
आईचा नंबर आल्यावर आम्ही आत गेलो. डॉक्टरांनी आईला तपासले व काय त्रास होतोय असे विचारले. आईने आता काहीही त्रास होत नाही असे सांगितले. पण मी लगेचमध्ये बोललो व आई नेहमी चिंताग्रस्त राहते व खाणे-पिणे ही कमी होत चालले आहे असे सांगितले. त्याचबरोबर तिची तब्येतही पहिल्यापेक्षा खूप किरकोळ झालेली आहे असे बोललो. त्यावर डॉक्टरांनी विचारले, की तिला कसली चिंता किंवा भीती वाटते काय?
असे विचारल्यावर मग मी डॉक्टरांना सगळी परिस्थिती नीट समजावून सांगितली. “हो, पतीचा मृत्यू झाल्यामुळे त्यांच्या मनावर आघात झालेला आहे त्यामुळेच त्यांची अशी परिस्थिती झालेली आहे.” असे डॉक्टरांनी सांगितले. मग त्यांनी मलाच बरेच प्रश्न विचारले व मी त्यांची उत्तरे दिली. त्यावर डॉक्टरांनी काही औषधे लिहून दिली व परत पाच दिवसांनी भेटायला बोलावले.
जाता जाता मी डॉक्टरांना विचारले की आईचे जेवण एकदम कमी झालेले आहे आणि तिला रात्रभर झोप सुद्धा येत नाही. त्यामुळे तिला काही झोपेच्या गोळ्या वगैरे देता येतील काय?
त्यानंतर डॉक्टरांनी थोडा वेळ विचार केला व मला बोलले, “तुम्ही थोडा वेळ बाहेर थांबा, मला आईशी काही बोलायचे आहे.”
मी लगेच बाहेर जाऊन बसलो. आतमध्ये जवळ जवळ दहा ते पंधरा मिनिटे डॉक्टर आईला प्रश्न विचारत होते. नंतर आई बाहेर आली व डॉक्टरांनी मला आतमध्ये बोलावून घेतले व सांगू लागले – “हे बघा, तुमचे वडील गेले याबद्दल मला दुःख आहे. मी तुमच्या आईशी बराच वेळ गप्पा मारल्या व काही प्रश्न देखील विचारले. त्यांच्याबरोबर झालेल्या एकंदरीत चर्चेमधून मी काही निष्कर्ष काढलेले आहेत ते तुम्हाला सांगतो. सर्वप्रथम म्हणजे तुम्ही लवकरात लवकर आईला दवाखान्यात घेऊन आलात हे बरे केले. अजून काही दिवस उशीर केला असता तर काहीतरी विचित्र घडण्याची शक्यता होती.”
मी डॉक्टरांना विचारले, “डॉक्टर काळजी करण्यासारखे तर काही नाही ना? ती लवकरात लवकर बरी होईल ना?”
त्यानंतर डॉक्टर सांगू लागले, “हे बघा, पेशंटचा आजार हा मानसिक आहे व तो तुम्हाला जरी साधा वाटत असेल तरी एक डॉक्टर म्हणून मला तो काळजी करण्यासारखाच वाटतोय. त्यावर वेळीव इलाज केला तरच तो बरा होईल व पेशंटची तब्येत पण सुधारेल. बरं, पेशंटबरोबर दुसरा कोणी घरातील मोठा माणून आलेला आहे काय? पेशंटची आई, वडील किंवा माहेरचे कोणी वडीलधारी माणूस?”
मी म्हणालो, “नाही डॉक्टर, तुम्हाला सांगितल्याप्रमाणे बाबा गेल्यानंतर घरात मीच मोठा आहे. तुम्ही मला सांगा, आईला बरे करण्यासाठी कोणताही इलाज करायला मी मागे पुढे पाहिणार नाही, कोणतीही, कितीही महाग औषधे असतील तरी मी त्याची व्यवस्था करेल पण आई फक्त पहिल्यासारखी बरी झाली पाहिजे.”
त्यावर डॉक्टर बोलले, “तरी पण घरातील किंवा नातेवाईकांतील वडीलधारी एखादी व्यक्ती असेल तर त्याच्याशी जरा बोलायचे आहे.”
मी म्हणालो, “डॉक्टर, काही गंभीर आजार तर नाही ना आईला? ती खरंच बरी होईल ना? पाहिजे तर तुम्ही आमच्या मामाशी बोलू शकता. थांबा मी त्यांनाचा फोन लावतो.” असे बोलून मी लगेच मामाला फोन लावला व डॉक्टरांना बोलायला दिला.
डॉक्टर मामाला सांगू लागले, “हे बघा, पती गेल्यामुळे पेशंटच्या मनावर त्याचा खोलवर आघात झालेला आहे तसेच त्यांच्याबरोबर झालेल्या चर्चेदरम्यान मला त्यांचे खरे दुखणे कळले आहे त्यामुळे त्यावर मी सांगेल तो उपचार लवकरात लवकर केला तरच पेशंट त्वरीत बरा होण्याची आशा आहे नाहीतर त्यांचे मानसिक संतुलन बिघडण्याची म्हणजेच त्यांना वेड लागण्याची शक्यता आहे.”
डॉक्टर असे म्हणताच मामाने त्यांना सांगितले की, “डॉक्टर, तुम्ही पैशाची काहीही काळजी करू नका, जे काही लागेल ते मी देतो. पेशंटच्या घरात त्यांचा मोठा मुलगा तुमच्यासमोर आहे त्यालाच जो काही इलाज आहे तो सांगा.” असे म्हणून मामाने फोन बंद केला.
नंतर डॉक्टर माझ्याशी बोलू लागले, “हे बघा, तुम्ही पेशंटचा सख्खा मुलगा आहे त्यामुळे तुम्हाला सांगताना मला थोडे वाईट वाटते पण…”
तेव्हा लताने ताबडतोब मला विचारले, “म्हणजे, आईला खरंच काही गंभीर आजार वगैरे आहे काय? मला खरं, खरं आणि लवकर सांग.”
मी तिला म्हणालो, “अगं मलाही तसेच वाटले, त्यामुळे मी डॉक्टरला बोललो की डॉक्टर मला खरं सांगा नक्की आईला काय झालं आहे, मी जे पाहिजे ते सर्व करायला तयार आहे.”
त्यावर डॉक्टर बोलू लागले, “हे बघा, मी जे काही सांगतोय ते फक्त तुमच्या पेशंटच्या भल्यासाठीच सांगत आहे त्याचा गैरअर्थ काढू नका किंवा त्याकडे डोळेझाकही करू नका. तुम्ही जर दुर्लक्ष केले तर ते पेशंटच्या मनावर व जिवावर बेतू शकते व लवकरच पेशंट शेवटच्या टप्प्यावर येऊन त्यांना वेड लागण्याची शक्यता जास्त आहे.”
मी म्हणालो, “अहो डॉक्टर, तुम्ही इलाज तर सांगा लवकर, मी आजच, नव्हे आताच त्याची व्यवस्था करतो. पण माझी आई आताच कुठे पतिच्या निधनाच्या दुःखातून सावरायला लागली आहे त्यातच हा नवा आजार जडला तर तिचे आयुष्यच उध्वस्त होईल व आमचे सुद्धा जीवन नष्ट होऊन जाईल.”
डॉक्टर पुढे बोलले, “मी तुमची परिस्थिती समजू शकतो पण मी जे सांगतो ते लक्षपूर्वक ऐका व तो इलाज तुमच्याशिवाय दुसरा कोणालाही कळणार नाही याची खबरदारी घ्या.”
मी बोललो, “हो डॉक्टर, मी कोणालाही सांगणार नाही. माझ्याशिवाय कोणत्याही व्यक्तीस कळणार नाही याची मी काळजी घेतो.”
डॉक्टर म्हणाले, “तुम्ही बाहेर असताना मी तुमच्या आईशी बराच वेळ चर्चा केली व त्यावरून असा निष्कर्ष काढला आहे की त्यांचे लहानपणी लवकरच लग्न झालेले होते त्यामुळे कमी वयातच त्यांना लैंगिक सुख मिळाले होते. त्यानंतरही मुले झाल्यानंतर सुद्धा त्यांचे वैवाहिक जीवन लैंगिक सुखात व समाधानात गेल्याचे त्यांनी सांगितले. तुम्हाला सांगायला मला अवघड वाटते पण तुमच्या आईला पुरूषाच्या लिंगाची खूप ओढ आहे, आवड आहे, नव्हे नव्हे त्यांना त्याचे व्यसनच आहे. म्हणजे त्यांना पुरूषाच्या लिंगाशिवाय जगणे अशक्य वाटू लागले आहे. पुरूषाशी शारीरिक संबंधांशिवाय त्यांना चैन पडत नाही. त्यांचे पती जिवंत असताना त्या कधीही शारीरिक संबंधांशिवाय राहिल्या नाहीत. जवळ जवळ रोजच त्यांना पुरूषाचे लिंग हवे असते.”
डॉक्टर सांगत होते व मी शांतपणे ऐकत होतो.
डॉक्टर पुढे बोलले, “जसे की आता त्यांच्या पतीचे निधन झाले आहे त्यामुळे आता आपल्याला कधीही पुरूषाचे लिंग मिळणार नाही त्याच प्रमाणे आपल्याला भविष्यात कधीच पुरूषाशी शारीरिक संबंधाचे सुख मिळणार नाही याचा त्यांच्या मनावर खोलवर परिणाम झालेला आहे. त्यामधून त्यांना लवकरात लवकर बाहेर काढले तरच त्या पूर्णपणे बर्या होतील. जोपर्यंत त्यांना शरीरसुख मिळत नाही तोपर्यंत त्यांच्या मनावर आघातच होत राहील व परिणामी बुद्धी भ्रष्ट होऊन वेड्याच्या इस्पितळात दाखल करावे लागेल.”
त्यावर मी विचारले, “डॉक्टर, हे असे काय बरे? समाजात अशा किती स्त्रियांचे पती मृत्यू पावतात मग सगळयांनाच असा मानसिक आजार होतो काय?”
डॉक्टर बोलले, “तसे काही नसते, प्रत्येकीलाच तसे होईल असे नाही. साधारण पाच-सहा हजारातून एखाद्या स्त्रीला असा आजार होण्याचा संभव असतो. परंतु पतीचा मृत्यू झाल्यानंतर देखील अशा स्त्रियांना शरीरसुख मिळाले तर त्या पूर्णपणे बर्या होतात. वारंवार संभोग करणे हाच या आजारावरील एकमेव इलाज आहे.”
डॉक्टरांचे बोलणे ऐकून तर मी चक्रावूनच गेलो. आता काय करायचे मला काही कळत नव्हते.
त्यावर लताने मला विचारले, “तू हे सगळं खरं सांगतो आहे का? कोण डॉक्टर आहेत ते?”
मी लगेच तिला म्हणालो, “खरं म्हणजे, थांब तुला डॉक्टरांचा नंबर देतो. बरं, तुला माझे खोटे वाटत असेल तर मामाला फोन करून विचार, तो सगळं सविस्तर सांगेल तुला. माझ्यावर नाही पण मामावर तर विश्वास आहे ना तुझा?”
त्यावर ती बोलली, “राहू दे, राहू दे. पुढे काय झाले सांग.”
मला माहिती होते की लताला जरी मी डॉक्टरांचा नंबर (कोणताही) दिला तरी ती काही त्यांना फोन करणार नाही व मामाला तर काहीच विचारू शकणार नाही. त्यामुळे सगळा विचार करूनच या कथेत मी मामाला गुंतवले होते. पण ही मी रचलेली खोटी कथा मात्र लताला खरी वाटू लागली होती कारण तिचा मघाचा राग आता हळू हळू शांत होत चालला होता.
मी पुढे बोलू लागलो,
त्यानंतर मी डॉक्टरांना विचारले, “डॉक्टर, तुम्ही बोललात की आईसाठी शरीरसुखाची व्यवस्था केली तरच ती बरी होऊ शकेल, पण आता ते कसे करायचे? कोणाला सांगायचे?”
डॉक्टर बोलले, “ते मी नाही सांगू शकत. काय आणि कसं करायचं ते तुमचं तुम्ही ठरवा, मी फक्त इलाज सांगितला आहे, त्याची व्यवस्था कशी करायची हा तुमचा प्रश्न आहे. पण फक्त एक डॉक्टर म्हणून सांगतो की पेशंटसाठी फक्त हा एकच इलाज आहे ज्यामुळे त्या सुखी व समाधानी होतील आणि पतीचे दुःख विसरून पूर्वपदावर येतील.”