तिने उठताच माझ्या तंबूच तिला दर्शन होऊ नये म्हणून मी पटकन खाली बसलो. अगदी त्याचवेळेस मामी पाणी ओतून उभी राहिली. मी चवड्यावर बसल्यामुळे माझे गुडघे छातीपर्यंत आले होते आणि मी माझा तंबू लपवण्यात यशस्वी झालो होतो. मामीने माझ्याकडे एक कटाक्ष टाकत तिथून जाता जाता बोलली, “लवकर आवरा. चहा थंड होतोय. “मी कशीबशी घाईत आंघोळ उरकली आणि अंग पुसून झाल्यावर टॉवेल आडवा लावून बाहेर आलो. नॉर्मली रूम मध्ये जागा नसल्यामुळे मामी सगळे कपडे कपाटात ठेवते. आणि रोज अंघोळ झाली की मामीला आवाज देऊन अंडरवेअर मागवून घ्यावी लागते. आतापण मी मामीला आवाज दिला तशी मामी नेहमीप्रमाणे अंडरवेअर घेऊन आली.
मी तिच्या हातातून अंडरवेअर घेतली आणि तिच्याकडे पहिलं. मामी गॅस वर चहा गरम मारण्यात व्यस्त होती आणि माझ्याकडं तिची पाठ असल्याने मला परत तिच्या फैलावलेल्या गांडीचं दर्शन झालं. पुन्हा रात्रीचा प्रसंग आठवला आणि परत माझ्या भावना उचंबळून यायला लागल्या. मामीने पाहू नये म्हणून मी पटकन तिथून बाहेरच्या खोलीत आलो तर मामा बॅग घेऊन बाहेर पडायच्या तयारीत होता. त्याची ही नेहमीची वेळ होती. आता सकाळी नऊला गेला की रात्री नऊलाच परत येणार. दिवसभर मामी एकटीच असायची आणि आता मी आल्यामुळे तिला गेले १५ दिवस माझी सोबत झाली होती. मामा कामावर गेला. मी मामीने दिलेल्या पोह्याचा नाष्टा केला. मामी किचनमध्ये बिझी झाली अन मी बाळाला खेळवण्यात.
तर असं होतं आमचं गेल्या १५ दिवसांचं दैनंदिन जीवन. अकरापर्यन्त मामीची धुनी भांडी झाली की १२च्या दरम्यान आम्ही जेवायचो आणि नंतर दिवसभर गप्पा मारणे आणि टीव्ही पाहणे एवढाच काय तो उद्योग. हे आमचं रूटीन एखाद्या तलावातल्या शांत पाण्याप्रमाणे होत आणी शांत पाण्यात जेव्हा एखादा खडा पडल्यावर जसे तरंग उठतात तसे आमच्या आयुष्यात पण उठले. अर्थात ते काय अचानक नाही उठले. झालं असं की काल रात्री जो प्रसंग घडला होता तोच पुढच्या बर्याच रात्री पण घडला. फरक एवढाच होता की काल जसं मामीने माघार घेतली होती तशी नंतर नाही घेतली. मामा विनंत्या आर्जव करायचा पण मामी त्याला दाद देत नव्हती.
माझ्या वागण्यामुळे तिला बहुदा संशय आला होता आणि म्हणूनच ती मामाला नकार देत असावी. कारण काहीही असलं तरी मामाचा फुकटचा उपास होत होता आणि त्याला कारण मीच आहे असं मला वाटू लागलं होतं. त्यामुळे माझंच मन मला खात होतं. प्रत्येक रात्री मामीने दिलेल्या नकारामुळे मामाची उपासमार होत होती आणि त्यामुळे मामा चिडचिडासा झाला होता. त्यांच्या दोघांमधील टेन्शन वाढल्याचं दिसत होतं. जरी ते दोघे तसं दाखवत नसले तरी ते न समजण्याइतका काही मी लहान नव्हतो. मला मामाची ही अवस्था पाहवत नव्हती आणि मामी पण थोडीशी हिरमुसल्याप्रमाणे दिसत होती. पुढचे दहा बारा दिवस असेच गेले. दिवसागणिक मला त्यांच्यामधील टेन्शन जाणवंत होतं. मामा आता माझ्याशी पाहिल्यासारखा बोलत नव्हता. कोणीच कोणाला बोलत नव्हतं म्हणून मग मीच ही कोंडी फोडण्याचं ठरवलं.
मला त्या दोघांच्या वैवाहिक आयुष्यातील दुराव्याचं कारण बनायचं नव्हतं. माझ्या या विचाराला त्या रात्रीच्या प्रसंगाने जास्तच बळ मिळाले. झालं असं की त्या रात्री आम्ही जेवण करून ११च्या आसपास झोपी गेलो. रात्रीं दोनच्या आसपास मला परत जाग आली पण मला यावेळेस सर्व शांत शांत जाणवलं. मी पाठीवर झोपलो होतो आणी खूप वेळ तसं झोपल्यामुळे पाठीला रग लागली होती. सर्वकाही शांत आहे असं समजून मी माझ्या डाव्या अंगाला वळालो आणि मला काहीतरी धडपडत पडल्याचा आवाज आला. मी फक्त एकच सेकंद डोळे उघडले असतील त्यातच मला समजलं काय घडलं असेल ते.. मी झोपलोय असं समजून मामा आणि मामी रंगात आले होते आणि माझ्या अचानक असं वळण्याने ते सावध झाले.
प्रसंग असा होता की मामा त्या रात्री प्रमाणे मामीवर चढून धक्के देत होता पण हे थक्के जोरात नसल्याने त्याचा आवाज होत नव्हता. तेव्हा जसा मी डाव्या अंगावर वळालो मामा पटकन मामीवरून खाली उतरायचा प्रयत्न करू लागला आणि मामी जिचे पाय तिने मामाच्या पायावर टाकले होते ते खाली घेऊ लागली. परिणाम असा झाला की मामाचा पाय तिच्या पायात अडकून मामा उजव्या अंगावर पडला न त्याचाच आवाज झाल्यामुळे मी डोळे उघडले होते. काय घडलं हे मला समजल्यामुळे मी पटकन डोळे बंद केले. माझं मलाच वाईट वाटलं. त्यांच्या रंगात मी भंग आणला होता. माझी झोप उडाली होती तरी मी डोळे मिटून गप्प पडून होतो. थोड्या वेळाने मला परत हालचाल जाणवली पण मी डोळे उघडले नाही.
दरवाजा अपटल्याचा आवाज झाला तसं मी डोळे किलकिले करून पाहिलं तर मामी माझ्याकडे पाठ करून झोपली होती म्हणजे मामा बाहेर कॉमन संडास मध्ये गेला होता. जाताना त्याने दरवाज थोडा जोरात आदळला होता याचा अर्थ त्याला राग आला होता. मी तसाच स्वतःला कोसत पडून राहीलो. नंतर मामा आतमध्ये कधी आला न मला कधी झोप लागली कळलंच नाही. सकाळी उठलो तेव्हा मामा ऑफिसला जायची तयारी करत होता. मामी नेहमीप्रमाणे किचनमध्ये बिझी होती. मी अंघोळ करेपर्यंत मामा नाष्टा करून ऑफिसला निघून गेला. मी न मामी दोघेच असल्यामुळं मी आज काय तो सोक्षमोक्ष लावायचा ठरवून टाकलं. अंघोळ करून मी बाहेरच्या खोलीत आलो, कपडे घातलें.
मामीने चहाचा कप मला आणून दिला आणि काही न बोलता किचनमध्ये निघून गेली. मला कसंतरीच वाटलं. मामा पण बोलला नाही मामी पण न बोलता आतमध्ये निघून गेली होती. माझं टाळकं सरकलं. मी तडक चहाचा कप घेऊन किचन मध्ये गेलो. मामी माझ्याकडे पाठ करून चपात्या लाटत होती. दुसर्या शेगडी वर बहुतेक कालवण शिजत होतं. मी एकदा मामीच्या भरगच्च गांडीवर नजर फिरवली आणि बोललो.
मामी, मला थोडं बोलायचं आहे. “
“हां, बोला ना! काय झालं?” मामीने माझ्याकडे न पाहता प्रश्न केला. मला वाटतं मामी मला टाळत होती आणि फक्त रिप्लाय द्यायचा म्हणून देत होती म्हणून मी जरा जास्तच गंभीर होत बोललो. ”महत्त्वाचं आहे. तुम्ही तिकडे तोंड करून बोलणार असाल तर मला बोलता येणार नाही. ”मी असं निक्षून बोलल्यामुळे मामीचा नाईलाज झाला आणि तिने गॅस कमी करून माझ्याकडे पहिलं. ”बोला! एव्हढं काय महत्त्वाचं बोलायचं आहे?” मामीने थोड्या उत्सुकतेने विचारलं. ”मी गावी जायचं म्हणतोय” मी सरळ मुद्द्याला हाथ घालत म्हटलं.
मामीला बहुदा हे अपेक्षित नसावं म्हणून तिने गॅस बंद केला आणि माझ्या समोर येऊन उभी राहिली. तिच्या चेहर्यावर थोडं आश्चर्य आणि चिंतेचे भाव स्पष्ट दिसत होते. ”का ओ, काय झालं अचानक?” मामीने विचारलं.
“काही झालं नाही पण विचार करतोय मला येऊन आता एक महिना होत आलाय. असंच किती दिवस राहणार आणि जॉबचं पण कुठे जमत नाही. म्हणून विचार करतोय गावी जाऊन दुसरं काहीतरी करावं” मी सरळ सांगून टाकलं पण खरं कारण लपवलं. खरं बोलून मला मामीला दुखवायचं नव्हतं. ”तुम्हाला कोणी काही बोललं का? असं का बोलताय? एक महिना झाला म्हणून काय झालं? आम्ही तुम्हाला बोललो का की आता तुम्ही जॉब शोधायला चालू करा म्हणून?” मामीने प्रश्नांची सरबती सुरू केली. “तसं नाही! मला कोणी काही बोललं नाही. ना तुम्ही मी जॉब शोधावा म्हणून मागे लागला आहे. पण मलाच ठीक नाही वाटत म्हणून बोललो. ” मी स्पष्टीकरण दिलं. मामीने तिच्या नेहमीच्या शैलीमध्ये, दोन्ही हाथ कमरेवर आणि डोळे बारीक करून माझ्याकडे थोडा वेळ पाहिलं न बोलली. ”खोटं बोलता येत नसेल तर बोलू नये माणसानं तुमच्या चेहर्यावरील भाव सरळ सरळ सांगतायत की तुम्ही खोटं बोलताय म्हणून. म्हणे महिना झाला येऊन अन जॉब नाही भेटत.
जॉब भेटायला तुम्ही शोधला का तरी ? इथे तुम्हाला आणताना आपलं काय ठरलं होतं आठवतंय का तरी ? तेव्हा थापा मारणं बंद करा आणि काय झालंय ते अगदी स्पष्ट सांगा बघू” मामीने माझी चोरी पकडत दरडावत विचारलं. तिचं म्हणणं बरोबर होतं. मी इथे येताना मामा आणि मामी, दोघे पण बोलले होते की मी इथे आल्यानंतर काही दिवस निवांत राहावं आणि मग जॉब शोधावा. त्याला कारण अस होतं की एकदा का जॉब लागला की माणसाची हालत अगदी कुत्र्यासारखी होते आणि त्याला निवांत वेळ मिळत नाही. विशेष म्हणजे हा डायलॉग मामाचाच होता.
मी पण काही क्षण मामीकडे पाहिलं आणि बोललो, “मामी मला खरं कारण नाही सांगता येणार. ते इच्छा असून पण मी सांगू नाही शकत. तेव्हा प्लीज मला जाऊ द्या. ”नाही, ते शक्य नाही. तुम्ही असे निघून गेल्यावर मी वहिनींना (म्हणजे माझी आई) काय उत्तर देऊ?” मामीने तिची काळजी बोलून दाखवत पुढे म्हटलं, ” तुम्हाला इथे चांगला जॉब लागेपर्यंत तुमची काळजी घेण्याचा शब्द दिलाय मी त्यांना. तेव्हा मी तुम्हाला असं जाऊ देऊ शकत नाही. तुम्हाला खरं काय आहे ते सांगावच लागेल. “