अभ्यंकरच्या रेखाचित्रावर शेवटचा हात फिरवून त्याच्या मानेवरचा तीळ काढल्यानंतर त्याच्या त्या रेखाचित्राकडे अनुश्रीने समाधानाने पाहिलं आणि ती स्वतःशीच हसली. लग्न झाल्यानंतर कधी तिचे छंद सुटले हे तिलाही कळलं नाही.
चार वर्षानंतर पहिल्यांदाच ती चित्र काढत होती. सुरूवातीला जरासं जड गेलं पण एकदा रेषा उमटू लागल्या की पुढच्या गोष्टी सुलभ झाल्या. पूर्वीसारखी कुशलता तिच्या कलेत उतरली नसली तरी काढलेल्या चित्राने तिचं समाधान झालं होतं. अजून सुधारणा करायला वाव होता. ती करणार होती. सध्यापुरता त्या चित्राचा फोटो काढून तिने अभ्यंकरला पाठवला. त्याची कौतुकाची थाप तिला हवी होती.
मागच्या आठवडाभरात तिने अनेक गोष्टींना नव्याने सुरूवात केली होती. आठवड्यापूर्वी त्या दोघांचं भांडण झालं होतं. त्या भांडणाचा तो जे काही बोलला होता ते तिला खूप लागलं. तिला कितीही वाईट वाटलं असलं तरी तो जे काही बोलला ते खरं होतं. म्हणून तिने स्वतःमध्ये बदल करायचं ठरवलेलं.
ज्यादिवशी भांडण झालं त्यादिवशी तो ऑफिस वरून दमलेल्या अवस्थेत घरी आला. त्याला उत्साहात किंवा आनंदाने घरी येताना तिने लग्नाच्या सुरूवातीचे काही महिने तेवढं पाहिलं होतं. नंतर हळूहळू सगळंच बिनसलं. उदास चेहरा, तेजहीन शरीर आणि आळसाने भरलेली मानसिकता हे सवयीचं होऊ लगलं.
त्यात बदल करण्यासाठी तिने प्रयत्न करायला हवा होता पण तिलाही त्या गोष्टींचं फारसं काही वाटत नव्हतं. त्यामुळे तिनेही त्याच्याकडे आणि त्याच्या त्या वागण्याकडे दुर्लक्ष केलं. ती सुरूवातिच्या दिवसात तो घरी आला की त्याची बॅग वगैरे काढून घ्यायची. खांद्याची मसाज करायची.काय हवं नको ते पाहायची. ते ही तिने बंद केलं.
आल्यानंतर ती लगेच त्याला सामोरे गेली की त्याच्या चेहर्यावर किती प्रसन्न हसू यायचं…! कधी कधी तर तो सरळ तिला मिठीत घ्यायचा आणि ते दोघे बेडरूम गाठायचे. नंतर सगळ्याच गोष्टी बदलल्या. ती त्याला आल्या आल्या सामोरं जायचं नाही. कधी चुकून गेलीच तर त्याच्या चेहर्यावर पूर्वीसारखं प्रसन्न हसू उमटायचं नाही. त्यामुळे तिनेही त्याच्यासाठी विशेष काही करणं बंद केलं होतं.
तेव्हाही आल्यावर नेहमीप्रमाणे फ्रेश होऊन तो हॉलमध्ये आला. ती स्वयंपाकाच्या तयारीला लागली. तो मोबाईलवर काहीतरी करत बसला. तोपर्यंत तिचा स्वयंपाक झाला. दोघांनी जेवण केलं. जेवण झाल्यानंतर तो सरळ बेडरूममध्ये गेला आणि तिने आवरावर करायला सुरूवात केली. ती सगळं आवरून बेडरूममध्ये गेली तेव्हा साहेब डोळे मिटून घोरत होते.
तिला त्याचा खूप राग आला. लग्न झाल्यावर तो तिला सोडायचा नाही. कितीही थकून आला असला तरी तो मात्र उत्साही असायचा. तिची दमणूक व्हायची पण त्याची भूक कधी शमायची नाही आणि तिला ते खूप आवडायचं. तो तिला असं काही भोगायचं कि त्या आठवणीने अजूनही तिच्या अंगावर शहारी यायचे. मात्र तिचा तो नवरा आता कुठेतरी हरवल्यासारखा वाटत होता. जणू काही त्याचा तिच्यातील रसच संपून गेला होता.
तेविसाव्या वर्षी तिचं त्याच्याशी लग्न झालं होतं. सुरूवातीला ती जॉब करायची पण लग्न झाल्यानंतर स्वेच्छनेच तिने तो सोडला. मुलासाठी त्यांचा प्रयत्न चालू होता, अजून झालं नव्हतं. त्यामुळे दिवसभर ती मोकळीच असायची. डोक्यात वेगवेगळे विचार यायचे पण त्यात प्रामुख्याने असायची ती कामवासना. सुरूवातिच्या काही महिन्यातील प्रणय आठवून ती स्वतःचं रंजन करायची आणि पुन्हा त्याच गोष्टीची अपेक्षा ठेवायची.
लग्नानंतर अनेक गोष्टी बदलल्या होत्या. ती स्वतःही बदलली होती. तोसुद्धा बदलला होता. त्यामुळे तिच्या अपेक्षा क्वचितच पूर्ण व्हायच्या. पूर्वीचा नशा चढवणारा व धुंद करणारा प्रणय आता रटाळ एकसुरी आणि बेचव झाला होता. तो स्वतःहून कधी पुढाकार घ्यायचा नाही आणि तिने घेतला तरी एकाच पद्धतीने एकाच प्रकारे तीच क्रिया तो करायचा. त्यात कोणतंच नावीन्य किंवा वेगळेपणा नसायचा.
नाविन्य किंवा वेगळेपणा असावाच हा तिचा आग्रह नव्हता, पण तो जे काही करत होता ते सुद्धा एक कर्तव्य आणि जबाबदारी म्हणून करतोय असं वाटायचं. त्याच्या चेहर्यावरील आणि एकूण देहबोलीचा भाव तसाच असायचा आणि त्या गोष्टीची तिला खूप चिड यायची.
तिला खाली पाडून विवस्त्र केल्यानंतर तो तिच्यावर यायचा. काही वेळ स्तशांशी चाळा केल्यानंतर तो स्वतःच्या अर्धवट ताठरलेल्या अवयवाला तिच्यात सारायचा आणि मागेपुढे करायचा. काही वेळ धक्के दिल्यानंतर तो रत व्हायचा आणि तिच्यावर कोसळायचा ती मात्र अतृप्तच राहायची.
त्याच शृंखलेत जोडला जाणारा आणखी एक प्रणय पुढे आहे हे दिसतात तिच्या रागाचा उद्रेक झाला. मात्र तिने तो राग गिळला. तिला त्या प्रणयाची गरज होती. दिवसभर त्या गोष्टीचा तिने विचार केला होता. आता ती मिळवल्याशिवाय तिला शांतपणे झोप लागणार नव्हती. त्यामुळे तिने मन खंबीर करत त्याला जागं केलं.
तो चिडचिड करत जागा झाला. नेहमीप्रमाणे त्याच पद्धतिच्या रटाळ आणि एकसुरी प्रणयाला त्याने सुरूवात केली. काही क्षणातच त्याने तिला नग्न केलं. तिच्या स्तनांशी चाळा करत करत स्वतःच्या अर्धवट ताठरतेला तिच्यात सारलं. अगोदरच प्रणयाच्या विचाराने ती इतकी उत्तेजित झाली होती की तो अर्धाकच्चा प्रणयसुद्धा तिला सुखावून जात होता. तिला त्यातही आनंद मिळत होता.
मात्र आज तो नेहमीपेक्षाही लवकरच स्खलित झाला आणि तिच्या अंगावरती कोसळला. ती सुद्धा चरमसुखाचा जवळ पोहोचली होती. आणखी काही क्षणात ती सुद्धा तितक्याच आवेगाने स्खलित झाली असती, पण तसं व्हायचं नव्हतं. तसं झालं नाही.
एरवी तिने ते सहन केलं असतं आणि गुपचूप झोपली असती. त्या दिवशी तिला ते चरमसुख हवंच होतं. ते न मिळाल्यामुळे ती भडकली आणि त्यांचं भांडण झालं. भांडणाची सुरूवात ही तिने स्वतःच केली. तो चढलेल्या श्वासाने तिच्या शरीरावरती पडून त्याचं चरमसुख अनुभवत होता तेव्हा ती रागाने तडफडत होती.
त्याच अवस्थेत तिने त्याला स्वतःच्या अंगावरून बाजूला ढकललं. ग्लानीत होता तोपर्यंत तो शांत राहिला मग मात्र तोही भडकला.
“काय झालं? अजून थोडावेळ वर राहिलो असतो तर मरण आलं असतं का तूला?”स्वतःचे कपडे घालायला चालू करता करता त्याने तिच्याकडे रागाने बघत तो टोमणा मारला.
“मी मरतच आहे दररोज. जरा कुठे प्रेमाने नवर्याच्या जवळ गेलं कि नवरोबाच्या तोंडावर बारा वाजलेले आहेतच…”ती ही अंगावर तिचे कपडे चढवत होती. तिचा आवाजही अजिबात कमी नव्हता.
“प्रेम नाही सेक्स म्हणतात त्याला, दोन शब्दांची गफलत नको करू!”तो बोलला पण लगेच त्याला पश्चाताप झाला.
वादाला तोंड फुटलंय हे कळताच त्याने तो टाळायचा प्रयत्न करायला सुरूवात केली. बेडवरती पडत लाईट बंद करून चादर ओढून झोपला.
“प्रेम असो नाही तर सेक्स, नवर्याकडून दोन्ही मिळत नसल्यावर बायको मरणारच ना…!”तिने पुन्हा एकदा लाईट चालू केली. त्याच्या तोंडावरची चादर ओढत ती आगीसारखे शब्द ओकू लागली.
“काय कमी आहे गं तुला…! प्रेम नाही, सेक्स नाही, उगं नाटक करू नको, झोपू दे मला…”तो चिडलेल्या पण तरीही शांत अशा आवाजात म्हणाला.
तिला वाटलं होतं तो चवताळून तिच्या अंगावर येईल, तिला तडातडा बोलेल, तिच्याशी भांडेल. झालंच तर रागाच्या भरात पूर्वीसारखा आवेगाने सेक्स करेल पण तो आवाज सुद्धा चढवत नव्हता. त्याच्या या निष्काळजी वागण्यामुळे तर ती जास्तच भडकली.
“जेवायला जेवण, राहायला घर आणि झोपायला बेड असला की सगळं मिळालं असं होत नाही…!”
“मग तुला काय आता ताजमहाल बांधून देऊ का?”तो उपहासात्मक स्वरात बोलला आणि त्याने तोंडावरती चादर ओढून घेतली. त्याच्या या वाक्याने तर तिच्या तळपायाची आग मस्तकात गेली.
“तो ताजमहल बांधायचं राहू द्या, इथे तुमचा स्वतःचा ताजमहाल नीट उभा होत नाही, त्याला व्यवस्थित उभा केलं तरी पुरे झालं.”ती रागाच्या भरात बोलून गेली पण लगेच तिला पश्चाताप झाला.
पुरूषाला त्याच्या पुरषत्वाचा अपमान किती जिव्हारी लागू शकतो आणि त्याचे परिणाम काय होतात हे तिने आतापर्यंत वेगवेगळ्या ठिकाणी पाहिलं, अनुभवलं आणि वाचलं होतं. तिचा नवरा भडकून हात वगैरे उचलेल की काय या भीतीने ती मागे सरकली.
मात्र त्याने तसं काही केलं नाही. त्याने चादर बाजूला सरली आणि उठून मांडी घालून बसला.
“तुला खरं खरं सांगु…!”तो विचित्रपणे हसत म्हणाला.
तिला आता त्याची भीती वाटू लागली होती. तो असं का वागत होत हे तिला कळत नव्हतं.
“काय?”तिने त्याच्यापासून दूर राहत घाबरत घाबरत विचारलं.
“माझ्या या अवस्थेला तूच कारणीभूत आहेस.”अगदी थंड आवाजात तिला काय वाटेल याचा विचार न करता स्पष्टपणे तो ते वाक्य बोलला.
“मला माहिती आहे तुला आपला सेक्स बोरिंग वाटतो. मला माहिती आहे तुझं समाधान होत नाही.मला माहिती आहे आपल्यात लग्नाच्या सुरूवातीला जी केमिस्ट्री होती ती पुन्हा एकदा निर्माण व्हावी असं तुला वाटतं पण ते अशक्य आहे…!”
त्याचा एक एक शब्द तिच्या मनावर घाव घालत होता. तिच्या भावनांची शकले उडवत होता. तिला त्रास होतोय याची कोणतीच फिकीर त्याचा चेहर्यावर दिसत नव्हती.
“ते का अशक्य आहे माहितेय? कारण तू त्यावेळेस जशी होती तशी नाहीये.”तिने स्वतःकडे बघितलं. तिची जाडी जराशी वाढली होती पण तिच्या सौंदर्यात किंचतहीही खोट आली नव्हती. उलट वाढणार्या वयाबरोबर ते अधिकच सुंदर होत होतं.
“नाही, तुझ्या शरीराबद्दल बोलत नाहीये मी. तुझ्या मनाबद्दल बोलतोय. किती उत्साही असायची, नवनवीन गोष्टीत किती रस होता तुला. किती छान स्केच काढायचीस. किती वेगवेगळी पुस्तके वाचायची. शोधुन शोधुन विचित्र मुव्हीज आणि डॉक्युमेंटरीज बघायची. फिरायला जायचं म्हणलं तर एका पायावर तयार असायचीस. वेगवेगळ्या रेसिपीज तर इतक्या ट्राय करायची की खाणारा थकायचा तू तयार करायला थकायची नाहीस.”
तो खरं बोलत होता. ती तशीच होती. ते तिला आवडायचं. तो तिचा स्वभाव होता.
” पण काय झालं काय माहिती? हळूहळू एक एक गोष्ट तू बंद केली. वाचन बंद झालं. वेगवेगळ्या प्रकारचे मुव्हीज पाहणं बंद झालं. शेवटचा स्केच तू कधी काढला होता हे मला आठवत पण नाही. मागच्या दोन वर्षात तू कुठली नवीन रेसिपी ट्राय केली आहे का? ते सोड तू पूर्ण मूव्ही कधी पाहिला होता ते तरी आठवतं का तुला?”
त्याच्या त्या शब्दांच्या मार्यांनी ती निशब्द झाली. इतके दिवस ती तिच्या नवर्याला दोष देत होती, पण ती स्वतःही बेचव रटाळ आणि कंटाळवाणी झाली होती हे तिच्या लक्षातच आलं नाही.
“तु जे काही करते ना, ते सगळं रोबोट सुद्धा करू शकतो, मी अनुश्री सोबत लग्न केलं होतं ती अनुश्री कुठे गेली? ती अनुश्री कुठे आहे जी जीवनाचा एक एक क्षण आनंदाने भोगायची आणि सोबत मलाही भोगायला भाग पाडायची? ती अनुश्री कुठे आहे जी नेहमी उत्साही आणि आयुष्य जगण्यासाठी तयार असायची?”
त्या शब्दांनी खरंच तिला स्वतःच्या चुकीची जाणीव झाली. त्याच्याशी काय बोलावं हे न कळून ती बेडवरून उठली आणि गुपचूप बेडरूम मधून बाहेर निघून गेली. त्या दिवसापासून तिने स्वतःमध्ये बदल घडवायला सुरूवात केली.
पहिल्यांदा तिने अभ्यंकरचं रेखाचित्र काढायचं ठरवलं. त्यावर काम करू लागली. स्वयंपाक वगैरे झाल्यानंतर तिच्याकडे सगळा वेळ मोकळाच असायचा. तिने बर्याच दिवसापासून पाहायचे ठरवलेले चित्रपट बघायला सुरूवात केली. जी पुस्तके वाचायची म्हणून खरेदी करून ठेवली होती, त्यावरील धूळ झटकून तिने पुन्हा एकदा वाचनाला सुरूवात केली.