पंकज आणि प्रसादच्या घराला कॉमन टेरेस होते. आधी एकत्र राहणारे कुटुंब नंतर अंतर्गत वादातून विभक्त झालेले होते. मधून भिंती बांधून काय ते घराची विभागणी झालेली होती.
वासनांध प्रसादला लावण्याची खाण असलेली ‘मैथिली’ बायको म्हणून भेटली असल्याने त्याची चंगळ होती. नवऱ्याच्या प्रत्येक चांगल्या-वाईट कामात त्याला डोळे मिटून साथ देणे, हे तिचे आद्य कर्तव्य होते. अनेक बायकांना भुरळ पाडून तिने प्रसादकडे पाठवले होते.
राहुलची भोळी बायको रोहिणी, प्रसादला प्रचंड घाबरत असे. त्याची ओरबडणारी नजर तिला बोचत होती. प्रसादने एकदा मैथिलीकडे रोहिणीची मागणी केल्यावर त्या पतिव्रतेने आपल्या थोरल्या जावेला तयार केले होते नवऱ्यासोबत झोपायला!
एके दिवशी दुपारी घरात कोणी नव्हते. मुलेही बाहेर खेळायला गेलेली होती. तेव्हा प्रसादने आपल्या थोरल्या भावजयेला रोहिणीला यथेच्छ भोगले होते. प्रसादचा तगडा, काळा लंड बघून पळून जात असलेल्या रोहिणीला मैथिलीने धरून ठेवले होते. बेडवर रोहिणीला झोपवून मैथिलीने तिचे हात आणि तोंड धरले होते आणि प्रसाद मांड्यांच्या मध्ये शिरून तिची पुच्ची चेतवत होता. मैथिली अधूनमधून रोहिणीचे थान चोळत होती.
दुपारचा उकाडा आणि उरावर जाऊ व दीर. शेवटी ती श्यामल वर्णाची रोहिणी घामाने निथळून गेल्याने भोवळ येऊन पडली. तरी तो क्रूर, हवशी प्रसाद तिला झवतच होता. मैथिली देखील त्याला त्याच्या त्या असुरी कृत्यात सहयोग करत होती.
नंतर सर्व विधी उरकल्यावर जेव्हा रोहिणीला जाग आली तेव्हा प्रसाद तिच्या कडेला नागडा झोपला होता. आता मात्र तिने देवाची मर्जी म्हणत प्रसादला आपले सर्वस्व बहाल केले. घरी कोणी नसलं की दोघांचे मिलन होत असे. काही वेळा तर रोहिणीच्या मुलाने त्या दोघांचे कार्यक्रम पाहिले. पण त्याला धमकी देऊन शांत बसवले जायचे.
रोहिणी आणि सारिकाची पुच्ची फाकवून आता तो आपल्या तिसर्‍या भावजयेकडे वळणार होता. ही भावजय तिच्यासाठी खास होती. त्याने तिला घेण्यासाठी सारे कसब पणाला लावलेले. त्याच्या उरात तिच्याबद्दल वासना आणि बदला दोन्ही होती. पंकजने त्याची हिसकावून घेतलेली दोन एकर जमीन तो विसरला नव्हता. नयनाला झवून तो पंकजला धडा शिकवणार होता.
प्रसादने पंकज आणि नयनाची दुखती कळ बरोबर हेरली होती. दोघांना अजून अपत्य नव्हते. उपास तापास झाले, व्रत वैकल्ये झाली, अजूनही नयनाची कूस उजवली नव्हती. दोघांनी टेस्टही केली नव्हती. एकमेकांचे दोष कळायला नकोत म्हणून.
हळदी कुंकवाला आलेल्या बाया नयनाला काही बाही म्हणतात, हे मैथिलीने प्रसादला सांगितले होते. नयनाच्या ह्याच परिस्थितीचा फायदा उठवत प्रसादला तिला जवळ घ्यायचे होते. तसेही प्रसाद आणि मैथिलीचा मुलगा थोडा अशक्त जन्माला आलेला होता. नयनाला गर्भार करून त्याला त्याचे एक सशक्त मूल जन्माला घालायचे होते. त्याला नयना आपली बनवायची होती. जेव्हा आपले मूल त्या घरात रांगेल तेव्हा आपला प्रतिशोध पूर्ण होईल ह्या भावनेने प्रसाद टेरेसवर जायला निघाला.
प्रसाद जायला निघाला तोच मैथिलीने त्याचा हात पकडला. आपल्या पतीला शुभेच्छा देत ती म्हणाली, “जावा! अन् त्या रांडेची पुरती गांड मारूनच यावा! पहिल्याच खेपेत ती बाई गर्भार व्हायला हवी बघा. त्या प्रमाणं झवा तिला.”
प्रसादची काम भावना डोकं वर काढू लागलेली. त्याने मैथिलीला बोलता बोलता कवळी मारली अन् आपले तोंड तिच्या तोंडात खुपसणार तोच मैथिली त्याचे तोंड धरत म्हटली, “आज माझी नाही तिची मारायची आहे. आज ही गरमी तिथं दाखवा. जावा आता.”
एक स्मित देऊन प्रसादने तिचा गालगुच्चा घेतला. नंतर तो टेरेसवर जायला निघाला. मैथिली त्याच्याकडे कौतुकाने पाहत होती. तो आज तिच्यासाठी अजून एक सवत आणणार होता.
प्रसाद टेरेसवरून येत पंकजच्या घरात शिरला. नयनाच्या रूमचे दार उघडे होते. रूम खूपच शानदार होती. पंकज आणि नयनाचा मोठा कपल फोटो भिंतीवर लावलेला. प्रसादने एक छद्मी हास्य करत त्या फोटोकडे पाहिले.
“आईघाल्या, ह्याच फोटोसमोर तुझ्या लाडक्या बायकोला झवतो, बघत राह तू.”
प्रसाद मनातल्या मनात बोलून गेला. तोच त्याला कोणीतरी आत आल्याचे जाणवले.
त्याने वळून मागे पाहिले तर फिकट गुलाबी रंगाचा घट्ट अंगाला चिकटलेला टी-शर्ट आणि क्रीम कलरची ट्रॅक पॅन्ट घातलेली नयना उभी होती. तिच्या सौंदर्याची शोभा वाढवणारे मोकळे, थोडे लांब ब्राऊन दिसणारे केस, तिचा मेन्टेन असलेला फिगर आणि गळ्यातील काळ्या मण्यांचे मंगळसूत्र तिच्या रूपाला उजळवून टाकत होता. टी-शर्ट घट्ट असल्याने तिने घातलेल्या ब्राचे अस्तित्व प्रसादला जाणवले होते.
प्रसाद तिला न्याहाळत होता. आज होणार्‍या ह्या यज्ञात नयनाचा तो सुमधुर देह समिधा म्हणून जळणार होता.
नयना दोघांसाठी कॉफी घेऊन आली होती. तिने ट्रे बेडवर ठेवला. प्रसादने तिच्याकडे पाहत स्मित केले. पुढे येऊन नयना बेडवर येऊन बसली.
“उभे का आहात, या ना बसा.”
प्रसादने लगेच स्वीकृती देत तिच्या पुढे येऊन बसला. दोघांनीही कॉफीचे मग उचलले. कॉफीचा झुरका घेत दोघांच्या गप्पा सुरू केल्या.
“फोटो छान आहे तुमचा.”
प्रसादने बोट करत तो फोटो दाखवला. फोटो पाहून नयना गालातल्या गालात हसली. नंतरचे काही मिनिट शांततेत गेले.
“वाईट वाटणार नसेल तर काही बोलू काय?”
“परवानगी कसली मागताय! विचारा की.”
पंधरा-वीस मिनिटे चर्चा सुरू असल्याने नयनाही आता खुलली होती. मनावर आलेले दडपण कुठेतरी दूर गेलेले आता.
“स्त्रीच्या जन्माचे पूर्णत्व तेव्हाच होते जेव्हा ती आई होते.”
प्रसादचे हे शब्द ऐकून नयनाच्या डोळ्यात टचकन पाणी आले. तिच्या आयुष्यातील ती उणीव प्रसादने तिला आता दाखवून दिलेली. तिची दुखती रग त्याने नकळत दाबली. पण तसे न दाखवता नयना म्हणाली,
“आमच्यातील ही कमी आम्ही दोघांनीही स्वीकारली आहे.”
“म्हणजे एकंदरीत तडजोड केली?”
एक आवंढा गिळत नयना म्हणाली, “हो, आयुष्यात काही वेळा तडजोडी कराव्या लागतात.”
ह्यावर प्रसाद हसत म्हणाला, “आयुष्यात तडजोड करणारी माणसं पुढे जात नाहीत नयनाबाई!”
प्रसाद चक्क नयनाला ‘बाई’ म्हटला. नाही म्हटलं तरी नयनाच्या मनाला गुदगुल्या झाल्या.
“त्यातून तुम्ही एका राजकारणी व्यक्तीच्या कन्या. तुमच्या शब्दकोशात पराभव हा शब्दच असायला नको.”
“काही वेळा नियतीसमोर पराभव मान्य करायला लागतो, भाऊजी. ह्यात मी काहीच करू शकत नाही. ह्या मागचे रहस्य मी त्याला सांगू शकत नाही.”
नयनाच्या ह्या वाक्याने प्रसादचे डोळे चमकले. रस्ता पूर्णच क्लिअर असल्याची खात्री त्याला पटली.
नयना पुढे सांगू लागली, “पक्षाकडून एकदा घेण्यात आलेल्या रक्तदान शिबिरात पंकजने रक्तदान केले होते. तेच सॅम्पल मिळवून त्याची टेस्ट केली होती. कमी त्याच्यातच आहे. त्याला ह्या गोष्टीचा त्रास होईल म्हणून मी ही गोष्ट त्याला सांगितली नाही. मी माझीही टेस्ट करवून घेतली. माझ्यात मातृत्वाचे गुण आहेत.” इतके बोलून नयनाला रडू कोसळले.
नयनाने केलेल्या ह्या गौप्य स्फोटाने प्रसादच्या आशा उंचावल्या. तिच्या डोळ्यातील अश्रूंनी ती अति कामुक भासू लागलेली. प्रसाद पुढे सरकत तिच्या जवळ जाऊन बसला. तिच्या सुडौल खांद्यावर आपला हात ठेवत त्याने तिला शांत करण्याचा प्रयत्न केला.
काही क्षण असेच शांततेत गेले. प्रसाद आता नयनाच्या खूप जवळ आला होता. रूममधील निरव शांतता त्याला साथ देत होती. प्रसादचा खांद्यावर असलेला हात तिचे ते सुडौल खांदे चोळू लागले होते. नयनाने प्रसादचा हेतू ओळखला.
“नाही हे चूक आहे. मी पंकजला धोका नाही देऊ शकत.”
नयनाची नजर प्रसादला अडवत होती. तिने खांदे झटकत प्रसादला दूर केले.
“नाही भाऊजी, हे चुकीचे आहे. आमचा एकमेकांवरील विश्वास हेच आमचं जगण्याचे साधन आहे आता. प्लीज, नको हे.”
प्रसादला हे अपेक्षित होते. तो काही वेळ स्तब्ध राहिला. नंतर अलगद पावले टाकत नयनाच्या जवळ जात मऊ आवाजात म्हणाला, “तुमचा हा विश्वास तुम्हाला आई नाही बनवू शकत बाईसाहेब. समाज जेव्हा तुम्हाला वांझोटी म्हणायला लागेल ना तेव्हा समजेल. तेव्हा त्रास तुम्हा दोघांना होईल. आताच जर माझ्याशी तडजोड करत आई बनला तरच तुम्हाला पुढे समाजात किंमत आहे.”
नयनाच्या पुढे आता ही मोठी विवंचना निर्माण झाली. आज तिचा देह कोणताच निर्णय घेण्याच्या मनस्थितीत नव्हता. तिला आता तडजोड नको होती. तिचे मातृत्व आता तिला हाक मारू लागले होते. डबडबलेल्या डोळ्यांनी तिने प्रसादला एकदा पाहिले. प्रसादने शर्ट केव्हाच काढला होता. काळ्या, पिळदार अंगावर विपुल केस असलेला प्रसाद तिला मिठीत भरत होता.
नयनाचे अश्रू आणि देह आता थांबायला तयार नव्हते. प्रसादने तिला बेडवर झोपवले. पंकजची सुविद्य पत्नी आणि त्या घराण्याची शान असलेली ती नयना प्रसादच्या अंगाखाली गेली होती. पुत्रकामेष्ठी यज्ञ सुरू झाला आणि त्यात समिधा म्हणून नयना आणि प्रसादचे देह जळत होते.
