गाडीला आणखी तब्बल चार तास अवकाश होता. आणखी चार तास त्या भकास वेटिंग रूममध्ये कसे घालवायचे हा प्रश्न त्याला पडला होता. भिंतीवर फडफणार्या कॅलेंडरच्या व्यतिरिक्त कोणताही आवाज तेथे नव्हता. मधूनच एखादी गाडी धडधडत पसार होतं होती.
समोर दरवाज्यातून दिसणार्या फलाटावरच्या भल्या मोठ्या घड्याळात अकरा वाजून चाळीस मिनिटे झाली होती. मध्येच कुणी तरी दरवाज्यातून आत डोकावे आणि निघून जाई. मोबाईलची चार्जिंग संपत आल्यामुळे त्याने तो चार्जिंगला लावला होता. आता टाइमपास काय करायचा म्हणून विचारात तो पडला होता.
काही वेळ तसाच बसून राहिल्यानंतर उठून त्याने मोबाईल पाहिला. ५१% चार्ज झाला होता. मोबाईल चार्जरसकट जॅकेटच्या खिशात कोंबत त्याने आपली सॅक उचलली व चालत स्टेशनच्या बाहेर आला.
सगळीकडे शुकशुकाट होता. सगळ्यातकडेच्या ट्रॅकवर एक मालगाडी थांबली होती. माथाडी कामगारांची कसलीशी पोती उतरून घ्यायची लगबग सुरू होती. तेवढाच काय तो जिवंतपणा त्या स्टेशनच्या आवारात जाणवत होता.
तामिळनाडूतल्या त्या एका छोट्याश्या स्टेशनवर गर्दी असण्याचं काही एक कारण नव्हतं. एका एनजीओच्या कामासाठी तिथे आलेल्या त्याला एकेक क्षण एका युगासारखा भासत होता.
तो स्टेशनच्या मुख्य प्रवेशद्वारातून बाहेर पडला. समोरच्या रस्त्या पलीकडे दोन तीन हातगाड्यांवर चहाची पातेली खदखदत होती. आजूबाजूला पाच दहा लुंगीवाले अण्णा लोक बिड्या फुकत चहाचे घोट घेत होते.
“आण्णा टी?” तो एका हातगाडीजवळ जाऊन तिथल्या माणसाला बोलला.
“हाउ मच?” अण्णाने तो तमिळेतर असल्याचं झटक्यात ओळखलं आणि तोडक्या मोडक्या इंग्रजीत प्रतिप्रश्न केला.
“वन!” त्याने खिशातल्या पाकिटातून पन्नास रूपयाची नोट काढून अण्णा समोर धरली.
“अण्णा चेंजा!” चहावाला
“नो चेंज! सिगरेट??” तो
“व्हॉट सिग्रेटा?”
कदाचित अण्णाला कुठला ब्रँड असं विचारायचं असावं.
“वन!” त्याला जेवढं त्याचं इंग्रजी कळत होतं त्यावरून तो अंदाजे उत्तरं देत होता.
“बेर्कले?” अन्नाचा प्रतिप्रश्न
“नो नो! माइल्डस्!” तो
“वोके!” एक सिगारेट आणि काडेपेटी त्याच्यासमोर धरत अण्णाने आपलं चहा ढवळण्याचं काम चालू ठेवलं.
त्याने सिगारेट पेटविली आणि चहाचे घोट घेत बाजूच्या कट्ट्यावर बसून तो धुराचे लोट सोडू लागला.
एखाद्या मिनिटांत तिथे एक बस येऊन थांबली. गच्च भरलेल्या बसमधून वीसेक प्रवासी उतरले आणि क्षणात आपल्या वाटेला लागून गायबही झाले. बस निघून गेली पुन्हा तीच भकास शांतता.
जिथे बस थांबली होती तिथे एक पंचवीस एक वर्षाची तरूणी आपल्यासमोर तीन चार बॅग घेऊन उभी होती. मध्यम बांध्याच्या त्या तरूणीने अगदी फिकट गुलाबी रंगाचा घट्ट शर्ट घातला होता आणि तशीच घट्ट काळी रंगाची थ्री फोर्थ जीन्स! तिच्या शरीरयष्टीवरून एखाद दुसर्‍या वर्षांपूर्वी तिचे लग्न झालं असावं असं वाटत होतं. तिची नजर इकडेतिकडे भिरभिरत होती. कदाचित ती एखाद्या हमालाला शोधत होती.
तो एकटक तिच्यावर लक्ष ठेवून होता. तशा नजरेने नव्हे! त्याला माहिती होतं, इथे दूर दूरपर्यंत दुसरी कुठली स्त्री असण्याची शक्यता नव्हती. तिच्यासोबत कोणती अप्रिय घटना घडू नये म्हणून तो तिच्याकडे लक्ष ठेवून होता.
ती बावरल्यासारखी इकडे तिकडे पाहत होती. समोरचे सगळे लुंगीवाले तिला खाऊ का गिळू, अशा नजरेने एकटक पाहत होते. तिला अगदी कसेसेच झाले. तिने एक दोनदा त्या बॅग उचलण्याचा प्रयत्न केला पण तिला ते शक्य नव्हते. शेवटी हार मानून ती त्यातल्या एका बॅगेवर बसली आणि मोबाईलशी चाळे करू लागली. बहुधा कुणाला तरी मेसेज करत असावी. चहा संपवून तो उठला.
“अण्णा चेंज!” तो चहावल्याला बोलला. अण्णाने दहाच्या नोटा आणि काही नाणी त्याच्यासमोर धरली. त्याने ते खिशात कोंबले आणि त्या तरूणीजवळ गेला.
“एक्सक्युज मी मिस!” तो बोलला. तिने मोबाईलमध्ये गाडलेली मान वर करून प्रश्नार्थक नजरेने त्याच्याकडे पाहिलं.
“आय मीन, आर यु वेटिंग फॉर समवन?” तो
“अंऽऽ! नॉट ऍक्चुअली! आय एम अनएबल टू कॅरी माय लगेज टू द स्टेशन!” ती
“मे आय हेल्प? ओन्ली इफ यु वॉन्ट!” तो
“दॅट वूड बी या ह्युज फेवर!” ती बॅगवरून उठत एका हाताने आपला पार्श्वभाग उगाच झाडत बोलली.
त्याने दोन मोठ्या बॅग्स आपल्या हातांत घेतल्या. तिने एक ट्रॉली व एक हॅन्डबॅग उचलली व ते दोघे स्टेशनच्या दिशेने चालू लागले.
“बाय द वे आय एम अंकुर! मुंबई!” त्याने चलता चालता स्वतःची ओळख करून दिली.
“मायसेल्फ प्रीती! ओरिजिनली फ्रॉम टॅमिलनाड बट नॉव मुंबईकर!”
“ओह! सो यु टू ट्रॅव्हलिंग टू बॉम्बे?” सोबत मिळाल्याने तो खुश झाला.
“नो! नॉट बॉम्बे… मुंबई!” ती हसत उत्तरली.
“ओह! हा हा! या या मुंबई!” तो
चालत चालत ते वेटिंग रूमजवळ पोचले.
“यु आर मॅरीड टू अ मुंबईकर?” त्याने संभाषण पुढे चालू ठेवण्याचा प्रयत्न केला.
“येप! मिस्टर श्रेयांक नायर! वी वर टूगेदर इन कॉलेज. गॉट मॅरीड थ्री इयर्स बॅक! ही वर्क्स फॉर एमएस इंडिया!” ती
“ओह! मनी मॅन??” तो
“नॉट रेअली! बट वी मॅनेज!” ती.
“हॅवन्ट लर्न्ट मराठी यट?” तो खुर्चीवर बसत बोलला.
“म्हणजे काय? शक्य आहे का?” ती अस्खलित मराठीत उत्तरली.
“अरे वा! उत्तम प्रगती आहे तुझी!” त्याने तिची प्रशंसा केली.
“एका वाक्यातच प्रगती कळली का तुम्हाला?” ती आपल्या बॅग व्यवस्थित एकमेकांवर रचून ठेवत बोलली.
“एकेरीतच बोल! उगाच वय वाढल्यासारखं वाटतं!” तो
“ओके ओके! बरं! इकडे कसं येणं केलंत?” तिलाही टाईमपास हवाच होता म्हणून तिने गप्पा पुढे वाढवायला सुरूवात केली.
“मी एनजीओमध्ये काम करतो. आम्ही इथल्या शाळेला फंडिंग करणार आहोत. त्या संदर्भात सर्व्हेसाठी आलो होतो.” तो आपला मोबाईल पुन्हा चार्जिंगला लावत बोलला.
“वाव! सोशल वर्क! अमेझिंग!” ती
“तुम्ही इतक्या उशीराच्या गाडीला एकट्या कशा आलात?” त्याने शंका बोलून दाखवली.
“माझं आजोळ आहे इथे जवळच. मामा सोडायला येत होते पण गाडी मध्येच बंद पडली. मग बस दिसली. बस ड्रायव्हर मामांच्या गावातला होता. मग मीच म्हटलं मामाला जाईन मी म्हणून. बरं झालं आठवण झाली, मामाला फोन करते.” असं म्हणून तिने आपल्या मोबाईलवरून मामाला फोन लावला व तामिळ भाषेत काही वेळ बोलून मोबाईल बंद केला.
तो आपल्या डायरीत काहीतरी खरडत बसला होता.
“काय लिहिताय?” तिलाच आता बोअर होऊ लागलं होतं.
“ते प्रायव्हेट आहे!” तो
“अच्छा डेली डायरी?” ती
“सॉर्ट ऑफ!” त्याने आणखी दोन ओळी लिहिल्या आणि डायरी बंद करून सॅकमध्ये ठेवली.
“अजून तीन चार तास कसे जाणार?” ती
“तुम्हाला हवं तर झोप काढा एक, मी उठवेन तुम्हाला!” तो
तेवढ्यात स्टेशन मास्टर तिथे आले.
“सार! टिकेट प्लीज!” फर्स्ट क्लासच्या वेटिंगरूममध्ये बर्याच दिवसांनी कुणी तरी बसलं असल्यामुळे तोही खात्री करून घेत होता. त्याने आपलं तिकीट दाखवलं. तिनेही दाखवलं. स्टेशन मास्टरला काय वाटलं कुणास ठाऊक दोघांकडे पाहत तो तिथून चालता झाला.
“सर! कीप द डोर क्लोज्ड! थिव्हस रोम हेअर!” जाता जाता तो बोलला.
बाजूच्या कोपर्यातील खुर्चीत बसून तिने आपले पाय पसरले आणि मान टाकली. “अंकुरजी लक्ष असुद्या!”
ती बोलली आणि त्याच्या उत्तराची वाट न पाहता तिने डोळे मिटले देखील!
वेळ कसा घालवायचा हे प्रश्नचिन्ह पुन्हा त्याच्यासमोर उभं राहिलं. तो बाहेर पडला आणि वेटिंगरूमला बाहेरून कडी घातली आणि दरवाज्यासमोर तो येरझर्या घालू लागला.
एक कुत्रा फलाटावर उगाच हिंडत होता. पलीकडे दोन तीन मळकट कपड्यातली कुटुंबं अंगाची मुटकुळी करून पडली होती.
समोरच्या बाकड्यावर बसून त्याने खिशातील सिगारेटचं पाकीट काढलं आणि एक सिगारेट पेटविली. त्याला भीती नव्हती. अशा छोट्या स्टेशनवर हे चालतं, त्याला ठाऊक होतं. झुरके मारत असतानाच शेजारी एक कॉन्स्टेबल येऊन उभा राहला.
“सर! नॉट अलोड सर!” कॉन्स्टेबलने बोटांनी सिगारेट ओढण्याचा हावभाव करत त्याला सूनावले. त्याने खिशातून शंभराची नोट काढून त्या कॉन्स्टेबल समोर धरली. कॉन्स्टेबलने गुपचूप ती नोट खिशात घातली आणि तिथून चालता झाला. दहा मिनिटांतच तो कंटाळून पुन्हा आत गेला.
