आमच्याकडे दोन बाया कामाला येतात. पहिली शेवंता स्वयंपाकाला आणि दुसरी शोभा केर, लादी आणि भांडी करायला. शेवंता ९ वाजता येते, डब्याचा स्वयंपाक आधी होतो आणि आई डबा घेऊन निघते. शोभा १२च्या सुमारास येते.
या दोन्ही बायका म्हणजे मस्त माल, निमगोर्या, साधारण तिशीच्या असतील. दिवसभर कष्टाची कामे केल्याने अजिबात सुटल्या नाहीयेत आणि योग्य त्या ठिकाणी मस्त पुष्ट आहेत. थोडक्यात काय तर दोघीही कचकचून झवाव्या अशा आहेत.
केर, लादी आणि भांडी करताना ज्या हालचाली होतात त्यात बाई एकदम मादक दिसते. तसेच स्वयंपाकाचे आहे, विशेषत : पोळ्या लाटताना आणि करताना बाईचे सगळे अंग मस्त एका लयीत हालत असते.
कोणत्याही कामवाल्या प्रमाणेच आमच्या या बायांना सुद्धा अखंड बडबडीची सवय, अर्थात त्यामुळे परिसरातल्या बऱ्याच खबरी कळतात आणि दुसरी वाईट गोष्ट म्हणजे गरीबी. सामान्यत : या बायांचे नवरे नालायकच असतात. मग गरीबी आणि त्यातून सतत पैशाची उचल, आगाऊ पगार मागणे हे चक्र सुरूच असते.
त्यात सुद्धा शोभा जरा जास्त वेळेस पैसे मागायची. मी कमावायला लागल्यावर एकदा माझ्याकडेपण मागितले. मी पेपर बघत बसलेलो आणि पेपरच्या आडून लादी पुसणार्या शोभाची मजा घेत होतो. तेवढ्यात ती म्हणाली,
“दादा, जरा ५०० रूपये देता का?”
“आत्ताच गेल्या आठवड्यात पगार झाला? लगेच कसले पैसे? आईकडे मागून बघ.”
“ताई नाहीच देणार माहिती आहे. म्हणून तर तुम्हाला मागते. आता तुम्हीही कमावते झालात ना.”
“हो! पण माझी पहिलीच नोकरी आहे. फार पगार नाही मला. आणि काय गं तुला सतत पैसे का लागतात? शेवंताला तर नाही लागत.”
“तिला मेलीला कशाला लागतील? दादा पदर पसरणाऱ्या बाईला लागतात, पदर पाडणार्या बाईला नाही! जाऊ दे माझं तोंड उघडू नका!”
‘माझं तोंड उघडू नका’ म्हणजे अजून चिकार माहिती असल्याचा सूचक इशारा असतो.
“म्हणजे? तिची भानगड आहे?”
“भानगड कसली? भानगडी आहेत भानगडी! कितीतरी घरातल्या साहेबांना मजा देते ती, नशीब तुमचे बाबा कामाला बाहेर असतात.” शोभा हसतच म्हणाली.
“काय सांगतेस काय? कोणाकडे जाते मजा द्यायला?” मी
“अहो चोराला काय? हवी तेवढी घरं.” शोभा
“कोड्यात बोलू नकोस, हे असे बोलतेस म्हणजे खोटं असणार सगळं.”
शोभाला चिथावायला मी म्हणालो कारण अशा बायकांच्या खबरीवर संशय घेतला की त्या बिथरतात.
“शप्पथ सांगते दादा, कोणाला बोलू नका, दुसर्या मजल्यावरचे साहेब आहेत ना.”
“कोण? जोशी काका?पण ती त्यांच्याकडे कामाला नाहीये.”
“हा तेच ते! कामाला कशाला जाईल? झोपायला जाते त्यांच्याकड! त्यांच्या संग झोपते ती!!”
“काहीही काय? मला नाही खरं वाटत.” मी
“अवो मी कशाला खोटं बोलू? रविवारी सकाळी जोशीण बाई मैत्रिणींबरोबर बाहेर जातात, मग लगेच ही येते गुपचुप आणि तिथूनच तुमच्याकडे येते.” शोभा
“हा तरीच ती रविवारी लवकर येते आमच्याकडे.” मी
“हा आता कळलं ना का लवकर येते?” शोभा म्हणाली, “असो मी काही बोलले नाही, तुम्ही काही ऐकले नाही.”
“तुझ्याकडे बरोब्बर खबर असते गं, थांब हे घे ५०० रूपये.” असे म्हणून मी तिला पैसे दिले आणि म्हणालो, “जर खबर पक्की निघाली ना तर अजून ५०० देईन.”
“कसली खबर?” शोभा
“अगं शेवंता जोशींकडे गेल्याची.” मी
“हा ठीक आहे. मी मिस कॉल मारेन तुम्हाला.” शोभा
मी दिलेले ५०० रूपये शोभाने ब्लाउजमध्ये खोचले. तिच्या छातीकडे बघत मी विचार करत होतो ‘शेवंताची तर सोय झाली आता हिचे उरोज कधी हातात येणार काय माहिती’.
रविवारच्या खबरीची वाट बघण्यातच दोन दिवस गेले आणि रविवारी मी लवकर उठून बसलो. शोभाचा मिस कॉल आला आणि शेवंता जोशींकडे गेल्याचा इशारा आला. दहा वाजता शेवंता आली.
“आज जरा लवकर भूक लागली आहे. गरम खाऊन घेतो.” मी आईला म्हणालो.
“ठीक आहे. मी बाजारात जाऊन येते, शेवंता याला गरम खायला दे गं.” असे म्हणून आई निघाली.
मग मी स्वयंपाकघरात टेबलवर जाऊन बसलो आणि शेवंताच्या हलणाऱ्या मादक शरीराला न्याहाळण्याचा आनंद घ्यायला लागलो आणि अचानक म्हणालो,
“काय शेवंता काय म्हणतायत जोशी काका?”
“काका काय मस्तऽऽ” एवढे बोलून तिने चरकून मागे पाहिले आणि म्हणाली, “कोण जोशी काका? मला नाही माहिती.”
“शेवंता राहू दे. मला सगळं माहिती आहे.” मी
“काय सगळं?” पोळ्या थांबवून ती म्हणाली.
“तेच गं, तुझ्या जोशी काकांच्या रविवारच्या कामाचे सगळे उद्योग!” मी
“कसले उद्योग?” शेवंता
“आता माझ्या तोंडून सगळं काढायचेच असेल तर जोशी काकूंना सांगतो.” मी
“नको नको, दादा वाट लागेल माझी.” शेवंता
“हा आता कशी सरळ झालीस? कशाला नाटक करत होतीस गं?” मी
“काय करू दादा? धनी काही करत नाहीत, खर्च वाढत चालले पैसे पुरतच नाहीत, उधारी वाढत चालली.” शेवंता
“धनी काहीच का करत नाही?” मी
“कशाला करेल? दिवसा राबायला आणि रात्री झोपायला मी आहे ना.” शेवंता
“मग त्याला सोडून दे ना.” मी
“सोडून काय करू? कसा का असेना धनी पाहिजे.” शेवंता
“पण काकांनी पटवले कसे?” मी
“ते काय दादाऽऽ”
ती बोलणार तेवढ्यात मी तिला अडवून बोललो,
“बाई पोळ्यापण कर नाहीतर आई बोंबलेल आल्यावर.”
मग शेवंता पोळ्या लाटता लाटता बोलायला लागली,
“काय दादा काहीही काय बोलता? आता या वयात आल्यावर पटणार आहे का मी?” शेवंता
“या वयात म्हणजे? किती वय आहे तुझे?” मी
“३२!” शेवंता
“मग काय फार नाही झालं, मग काकांनी कसे पटवले?” मी
“काही नाही हो, तुम्हाला कसं जोशी काकांचे कळले तसेच त्यांना अजून एक कळले.” शेवंता
मी चाटच पडलो म्हणजे हिला हिचा नवरा जोशी काका आणि अजून किमान एक जण झवतोय तर!
“हो का? कोण तो भाग्यवान?” मी
“ते जाऊ दे हो दादा, पण भाग्यवान का?” शेवंता
“मग काय तुझ्यासारखी बाई मिळेल तो पुरूष भाग्यवानच ना.” मी
“इश्श!! काय दादा काहीही बोलता.” शेवंता
“मग काकांनी तुला कुठे पकडले?” मी
“इथेच पुढच्या चौकात लॉजवरून एका सोबत बाहेर पडताना पाहिले.” शेवंता
“अच्छा, मग काय तिथेच धरले?” मी
“इश्श!! काहीही काय दादा, दुसर्या दिवशी जिन्यात हटकले आणि विचारले तिकडे काय करता होतीस?” शेवंता
“ओके मग तू काय बोललीस?” मी
“मी म्हणाले, छे हो काका मी नव्हतेच.” शेवंता
“मग काय झालं?” मी
“काकांनी थेट माझा फोटोच दाखवला आणि नेमका माझा चेहरा स्वच्छ दिसत होताच, शिवाय तो गडी माझ्या कंबरेत हात घालून होता.” शेवंता
“मग?” मी
“मग काय, मग काका म्हणाले तुझ्या नवर्याला दाखवतो हा फोटो.” शेवंता
“आयला!!” मी
“हो ना! मी त्या कल्पनेनेच घाबरले, काही न करता धनी मला मारतात, तर असं काही कळलं तर माझी पार वाटच लावतील.” शेवंता
“नवरा मारतो तुला? का?” मी
“त्याला काय कारण लागते? इच्छा झाली की हाणतो.” शेवंता
“खूप मारतो का?” मी
“आता ‘कमी काय’ अन ‘खूप काय’ कसं सांगणार?” शेवंता
“म्हणजे?” मी
“म्हणजे काय कमी आणि काय खूप कसं ठरवणार?” शेवंता
“किती वेळा मारतो? कसे मारतो?” मी
“आता बघा याच काही नक्की नाही, मनात आले की मारतो, मनात येईल त्याने मारतो.” शेवंता
“असं कोड्यात नको. स्पष्ट सांग, एक दोन उदाहरणे.” मी
“बघा एकदा जेवणात मीठ कमी झालं तर बसल्या बसल्या सरळ थोबाडात मारली. एकदा दारू पिऊन आला, मी झोपलेली तर लाथा घातल्या. एकदा दारूला द्यायला पैसे नव्हते तर फोडून काढलं.” शेवंता
“आयला जाम बेक्कार मारतो म्हणजे.” मी
“हे तर काहीच नाही दादा, एकदा तो आधी घरी आला आणि मला उशीर झाला तर माझ्यावर संशय घेतला, शिव्या घातल्या, मग माझे सगळे कपडे काढले आणि पट्ट्याने फोडून काढले आणि नंतर माझ्यावर झोपला.” शेवंता
“आई शप्पथ!! नागडी करून मारले म्हणजे फारच बेकार माणूस आहे.” मी
“हो ना म्हणून मी घाबरते ना.” शेवंता
“मग काय केलस?” मी
“काकांच्या पायात पडले आणि गयावया केली की नका असं काही करू, माझी वाट लागेल.” शेवंता
“मग?” मी
“काकांनी मला उठवले आणि म्हणाले ठीक आहेपण मला खुश ठेवावे लागेल” शेवंता
“च्यायला काकांच्या.” मी
“बघा ना दादा, म्हातारा लई शौकीन निघाला, मला उचलले आणि माझ्या मागे हात लावून दाबले आणि म्हणाले रविवारी सकाळी ये काकू नसतील तेव्हा.” शेवंता
“मागे म्हणजे इथेच का?” मी शेवंताच्या गांडीला हात लावून म्हणालो.
शेवंता अचानक चरकली आणि माझा हात धरून म्हणाली,
“दादा काय करताय हे?” शेवंता
“काकाने काय केलं बघत होतो, काका भारीच शौकीन निघाले, मग पुढे काय झालं?” मी
“काय होणार? गेले रविवारी काकांकडे! त्यांना खुश केलं!” शेवंता
“मग मजा आली का?” मी
“मजा? कोणाला?” शेवंता
“मला काय माहिती? मी नव्हतो ना तिथे.” मी
“काकांना आली असेल कारण नंतर बऱ्याचदा बोलावलं.” शेवंता
“तुला नाही आली?” मी
“नाही ओ! काकांच वय झालंय ना.” शेवंता
“अच्छा म्हणजे तुला जवान लागतात तर?” मी
“काहीही काय दादा, मला आपला धनी बरा.” शेवंता
“काय नाटक करते गं? धनी, अजून एक आणि जोशी अशा तिघांना तू मजा देतेस ना?” मी
“नशीब! दुसरं काय?” शेवंता
“काय गंपण तुमच्या लहान घरात नवरा तुला झवतो कसा? तुला मुलगा आहे ना?” शेवंता
“काय घाण बोलता दादा? मुलगा आहेपण त्याला शिकायला मामाकडे ठेवलाय, इथे बापाच्या संगतीत काय भले होणार त्याचे?” शेवंता
“हो ना. तेही आहे.” मी
“मग नवरा रोज करतो का?” मी
“त्याच्या मनात असेल तसे, कधीकधी रोज, कधीकधी आठवडा आठवडा बघतपण नाही.” शेवंता
“हम्म. म्हणजे मी तुझा चौथा होणार तर?” मी
“काय?” शेवंता दचकून बोलली.
“हे बघ सरळ आहे, जोशी काका फायदा घेऊ शकतात, त्यांना तू फायदा देऊ शकते तर मी का नाही?” मी