अभियांत्रिकी शाखेचा पहिल्या वर्षाचा निकाल लागला. इंद्रधनुष्य सगळ्या विषयात उत्तीर्ण झाला. त्याचे दुसरे वर्ष सुरू झाले. दुसर्‍या वर्षासाठी तो पुन्हा कोकणात परतला. कोकणात नाजूका मावशीच्या घरी जोमाने पुन्हा अभ्यास करू लागला.
पहिल्या वर्षीच्या मानाने दुसर्‍या वर्षीचा अभ्यास जास्त कठीण होता त्यामुळे जास्त लक्ष देणे अधिक आवश्यक होते. जर अभ्यासात लक्ष द्यावे गरजेचे असेल तर त्या आधी इतर अवांतर गोष्टीतील लक्ष काढून घेणे अति गरजेचे होते. त्याने आपले तारूल मॅडम, नाजूका मावशी आणि पियुषा हे सगळे भूतकाळातील चॅप्टर क्लोज केले आणि वर्तमानातील अभ्यासावर लक्ष देण्याचे योजले कारण यावरच त्याचा भविष्य काळ अवलंबून होता.
इकडे नाजूका मावशी गरोदर होती. तिच्या घरात आनंदीआनंद पसरला होता. गेली अनेक वर्ष ज्या सुखासाठी ते कुटुंब तडफडत होते तो आनंद त्या कुटुंबापासून फक्त उणेपुरे महिने दूर होते. अर्थातच यात इंद्रधनुष्यचे श्रेय किती होते हे फक्त नाजूका मावशीलाच माहिती होते.
हा हा म्हणता नाजूकाचे सहा महिने पूर्ण झाले. तिची काळजी घ्यायला इथे स्त्री व्यक्ती कोणी नव्हते म्हणून ती माहेरी जाण्यासाठी तयार झाली. पण ती माहेरी गेली तर इथे तिच्या नवऱ्याचे आणि इंद्रधनूष्यचे जेवणखाण तसेच घराची इतर कामे कोण करणार म्हणून त्यासाठी हिनाला ठरवण्यात आले.
हिना ही त्याच गावात राहत होती. तिच्या नवऱ्याचे एक दुकान होते जेथे अनेक वस्तू भेटत असत. पण छोट्या खेड्यात असलेले ते छोटे दुकान काही विशेष चालत नसे पण पोट भरण्या इतके नक्कीच पैसे भेटत असे. पण आपल्या नवऱ्याला मदत म्हणून हिना गावातील घरगुती कामे करत असे.
कधी कोणाच्या घरी जेवण बनवायला जा तर कधी कोणाच्या घरी भांडी घासायला जा, कधी कोणाचे धान्य जात्यावर दळून द्या तर कधी कोणाच्या शेतावर शेतीच्या कामासाठी जा. गावाच्या ठिकाणी विशेषतः कोकणात प्रॉपर नोकर हा प्रकार कमी असतो पण ती भेटेल ते काम करून आपल्या धन्याला मदत करत होती. इतकी अनेक कामे करता करता ती मल्टीटास्किंग झाली होती. शिवाय तिच्या कामाने सर्व गाव खुश होता म्हणून तिला कामे पण भेटत असत.
नाजूका माहेरी जाण्यापूर्वी तिने सर्व काम हिनाला समजावून सांगितले. तसा हिनावर नाजूकाचा विश्वास होता की तिच्या गैर हजेरीत ती उत्तम काम करेल. हिनाने पण नाजूकाला ग्वाही दिली की तिच्या अनुपस्थितित तिच्या घराला तिची कमी भासू देणार नाही. तिची सर्व कामे ती जीव लावून करेल.
नाजूका मावशी जाताच हिनाने घराचा आणि त्यातील सांगितलेल्या कामाचा ताबा घेतला. दोन वेळचे जेवण, कपडे, भांडी धुणे, घराची साफसफाई करणे आदी कामे ती तत्परतेने करू लागली. एखादा चांगला बॅट्समन जसा पहिल्या चेंडूपासून चांगला खेळू लागला तर तो जणू काही पॅव्हेलियन मध्येच सेट होऊन आला असे वाटते नेमके तसेच ती पहिल्या दिवसापासून सेट होऊन कामे भराभर करत होती. रात्रीच्या जेवणाची भांडी घासून झाली की ती आपल्या घरी जात असे. पुन्हा दुसर्‍या दिवशी वेळेवर हजर असे.
इकडे मावशी माहेरी गेल्यावर मावशीच्या सांगण्यावरून हिना ही इंद्रधनुष्यची विशेष काळजी घेत होती. त्याचे जेवणखाण, त्याचे कपडे धुणे वगैरे सगळे ती न विसरता आणि वेळेवर करत होती. मावशीच्या विशेष सांगण्यावरून त्याचे रात्रीचे दूध ती बाजूला काढून ठेवत असे. जेणेकरून त्याचा अभ्यास असाच नीट चालू राहू दे. त्याची ही खातिरदारी पाहून हिनाने इंद्रधनुष्याच्या मनात जागा मिळवली.
हिना तशी अशिक्षित नव्हती. ती गावच्या शाळेत आठवी पर्यंत शिकली होती. घरात घनखोर गरिबी असल्यामुळे तिला पुढे शिक्षण घेता आले नाही. ती अठरा वर्षाची झाली आणि तिच्या बापाने तिचे लग्न लावून दिले. यात तिची मर्जी वगैरे विषय नव्हताच. सांगितलेल्या पुरुषाबरोबर लग्न करावे लागले.
तिचा नवरा तिच्यापेक्षा बारा वर्षाने मोठा होता. त्याचे एक दुकान होते. गावच्या ठिकाणी जसे छोटे दुकान असते तसेच त्या दुकानाचा लहानसा आवाका होता. कधी कधी काही पैसे जमत असत पण मग मधेच कोणी आजारी पडले की सगळे पैसे संपत असत. त्यात तिच्या नवऱ्याला दारूचे व्यसन होते. कोणी त्याला जास्त चढवले की तो लगेच दुकान बंद करून दारूच्या अड्ड्यावर हजर. दुसरीकडे हिना एक एक पैसा संसारासाठी जमवत होती.
दोघांच्या लग्नाला नऊ वर्ष उलटली. आता हिनाचे वय सत्तावीस झाले होते तर तिच्यापेक्षा बारा वर्षाने मोठा असलेल्या तिच्या नवऱ्याचे वय एकोणचाळीस झाले होते. त्यांना देवाच्या कृपेने एक पाच वर्षाचा मुलगा देखील होता. मुलगा घरी सासू सासरे सांभाळत असे.
हिना सकाळी लवकर जात असे आणि बहुधा संध्याकाळी तर कधी रात्री उशिरा येत असे. तिचा नवरा लवकर जात असे पण जर त्याला रात्री उशीर झाला की समजायचे की आज तो दारूच्या नशेत येईल. मग या दारूच्या नशेत तो कधी कधी दिवस भराची कमाई उडवत असे. मग रात्री हिनाची खूप चिडचिड होत असे.
आपण रोज जीवाचा आटापिटा करून एक एक पैसे कमावत आहे ते फक्त आपल्या संसारासाठी आणि आपल्या मुलाच्या पुढील शिक्षणासाठी. पण आपला नवरा दारूत सर्व संसार उद्ध्वस्त करू लागला आहे हे बघून तिची चिडचिड होत असे.
मग तो दारू पिऊन आला की त्याचे कडाक्याचे भांडण होत असे. कधी कधी तो तिच्यावर हात पण उगारत असे. शेवटी भांडून तिचा नवरा रात्री शांत झोपी जात असे आणि आपल्या नशीबाला कोसून हिना मात्र उशाशी तोंड खुपसून रडत राहत असे.
बऱ्याच वेळी तिला आपल्या काम धंद्याच्या जागी बरे वाटत असे जिथे तिची स्तुति होत असे. तिच्या कामाला तिथे नावाजण्यात येत असे. मात्र तरीही ती घरी जात असे ते आपल्या मुलासाठी. त्याच्या भविष्याची काळजी त्याला सतावत असे. पण घरी आले की दोन दिवस चांगले जात असत. पुन्हा शुक्रवार येत असे आणि दर शुक्रवारी जसा नवीन चित्रपट प्रदर्शित होतो तसा हिनाच्या घरी दर शुक्रवारी वादविवादाचे नाटक रंगत असे. पुन्हा ती रडतच झोपत असे.
हिना फक्त कामातच निपुण नव्हती तर रुपाने पण गोंडस होती. कोणत्याही अँगलने ती पाच वर्षाच्या मुलाची आई वाटत नव्हती. पण तिचे रूप पाहून बऱ्याच पुरुषांनी तिच्यासाठी अँगल लावला होता. पण ती काही कोणाच्या गळाला लागत नव्हती आणि लागणार ही नव्हती.
बाळंतपणानंतर इतर स्त्रियासारखी तिच्या कमरेत सुद्धा चरबी जमा झाली होती पण तिच्या कमरेवर पडणाऱ्या वळ्या तिच्या मादकपणात भर घालत असे. नऊवारी लुगडे घालणारी ती हिना आपले लुगडे किंचित कमरेखाली नेसत असे त्यामुळे तिची गोलाकार बेंबी तिच्या चरबीयुक्त पोटावर खूपच मोहक वाटत असे.
तिची वक्ष स्थळे तिच्या घट्ट, जुनाट, ठिगळे लावलेल्या चोळीत कोंबून ठेवलेली असे. ती जुनी चोळी फाटून केव्हा ती गावरान कबुतरे मुक्त होतील यांचा नेम नाही. तिची मांसल छाती आणि गुबगुबीत नितंब पाहून कोणत्याही पुरुषास नशा येईल. याला अपवाद फक्त तिचा नवरा होता जो घरी नशा आणणारी बायको असताना नशा करण्यासाठी गावच्या दारूच्या अड्ड्यावर आपली चप्पल झिझवत असे.
नवरा असा दारुडा आहे हे पाहून तिला उगाचच सहानुभूती देणाऱ्या पुरुषांची गावात कमी नव्हती. पण तिला सहानुभूती देणाऱ्या पुरुषांच्या नजरा मात्र तिच्या चोळीत कोंबून ठेवलेल्या तिच्या स्तनावरच असे. तसे जिभल्या चाटणारे पुरुष गावात कमी नव्हते. अशा पुरुषांशी ती दोन हात लांबच असे.
एका बाजूला रात्री दारू पिऊन तमाशा करणारा नवरा होता तर दुसर्‍या बाजूला तिच्या जवानीचे अमृत प्राशन करण्यासाठी कामातुर झालेले गावातले पुरुष होते. पण सगळ्या विपरीत परिस्थितीला हिना मात्र अगदी संयमाने तोंड देत होती. आपला संयम कुठेच ढळू देत नव्हती.
त्यातल्या त्यात हिनाला नाजूका मावशीचे घर सुरक्षित वाटत असे. कारण मावशी तिच्यावर अगदी लहान बहि‍णीसारखी माया करत असे. शिवाय मावशीचा नवरा असा होता की परक्या स्त्रीवर कधी तो वाईट नजरेने पाहत नसे. तो आपल्याच शेतीच्या कामात गुंग असे. त्यामुळे हिना नेहमी नाजूका मावशीच्या घरी काम करायला उत्सुक असे. मावशीच्या अनुपस्थितित हिना खूप चांगले काम करत होती. त्यामुळे लवकरच इंद्रधनुष्य बरोबर तिची गट्टी जमली.
तिच्याकडे जुन्या काळातला मुघल युगीन नोकियाचा मोबाईल होता. ती जेव्हा इतर स्त्रियांचा अॅन्ड्रॉइड मोबाईल पाहायची तेव्हा तिला इच्छा व्हायची असा मोबाईल विकत घ्यायची. पण असा मोबाईल आपल्याला हाताळायला जमेल का या शंकेने तिने घेतला नव्हता.
एक दिवस तिने आपली शंका इंद्रधनुष्यला बोलून दाखवली. प्रथम तो खूप हसला मग त्याने तिला नीट समजावून धीर दिला. त्याच्या बोलण्याने तिला धीर आला पण शेवटी पैशाचे सोंग आणता येत नाही. त्याने तिला आपल्या मोबाईलवर खूप सारे ऑनलाईन मोबाईल दाखवले पण त्या सर्वाची किंमत सहा हजारच्या आसपास असे. इतका पांढर्‍या हत्तीसारखा खर्च आपल्याला जमणार नाही हे तिला माहीत होते म्हणून तिने त्या अॅन्ड्रॉइड मोबाईलचा नाद सोडला. तिच्यासाठी सहा हजार म्हणजे खूप मोठी गोष्ट होती. पण इंद्रधनुष्यने तिला दिलासा दिला की आपण काहीतरी नक्की मार्ग काढू.
